یعقوب آژدان
یوسف نبی پور
مرتضی صمدیان

اطلاع از نحوه دقیق فرسایش، انتقال رسوب و فرآیند رسوب گذاری در کشور چندان زیاد نیست و در بسیاری از موارد، بین اندازه گیری ها و برآوردهایانجام شده نیز اختلاف زیادی مشاهده می شود. رودخانه ها همواره با پدیده های فرسایش و انتقال رسوب مواجه می باشند، بنابراین برآورد مقدار رسوبدر پروژه های حفاظت خاک، آبخیزداری و نیز بهره برداری از منابع آبی از اهمیت بسزایی برخوردار است. برآورد صحیح با رسوب معلق که یکجریان مشخص قادر به حمل آن است یکی از موضوعات اصلی تحقیقات رسوب میباشد که در پروژه های مهندسی آب و رودخانه اهمیت دارد. درصورت نبود اندازه گیری واقعی رسوب، هیدرولوژیست ها از منحنی های سنجه رسوب برای تعیین غلظت رسوب معلق استفاده می کنند و معمول ترینروش تخمین بار رسوب با استفاده از داده های غلظت رسوب معلق و دبی جریان می باشد. در این پژوهش منحنی های سنجه یک خطی، دو خطی وهمچنین فصلی ایستگاه های پل یزدکان و مراکند بر روی رودخانه قطور چای ترسیم گردید. جهت ارزیابی روشها از شاخص های میانه قدر مطلقانحراف، میانگین مربعات، جذر میانگین مربعات و میانگین قدر مطلق درصد خطا استفاده گردید. بر اساس نتایج، در ایستگاه پل یزدکان در روشUSBR ، روشهای منحنی سنجه دوخطی در فاز اول و همچنین منحنی سنجه فصلی در زمستان کمترین میزان خطا را داشته و مجموع رتبه پایین ترینسبت به سایر روشها دارند. در روش تعدیلی فائو برای ایستگاه پل یزدکان نیز روش منحنی سنجه دو خطی در فاز یک کمترین میزان خطا درروش های مورد بررسی را دارد. در ایستگاه رسوب سنجی مراکند نیز در منحنی سنجه رسوب فصلی مربوط به زمستان و تعدیل شده فائوکمترین خطابدست آمد.

منحنی سنجه، قطورچای، رسوب، ارزیابی مدل