مریم احسانی - گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز

وفور منابع در کشورهای غنی از منابع طبیعی آثار متفاوتی بر رشد اقتصادی کشورها دارد و گرچه وفور منابع به عنوان یک نهاده می تواند به رشد اقتصادی کمک کند، اما در عمل برای بسیاری از کشورها این گونه نبوده و منجر به کند شدن فرآیند رشد اقتصادی شده است . از سوی دیگر تفاوت در قدرت انحصاری و سهم صادرات نفت در کشورهای عضو اوپک ، می تواند بر رشد اقتصادی این کشورها تاثیرگذار باشد. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین تنوع صادراتی ، رانت نفت و رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت اوپک طی سالهای ۲۰۱۷-۱۹۹۳ با استفاده از الگوی Panel-ARDL پرداخته شد. بر اساس نتایج ، افزایش تنوع صادرات و رانت نفت در بلندمدت و کوتاهمدت، باعث افزایش رشد اقتصادی می شود، منتهی ضرایب در کوتاهمدت از نظر آماری بی معنی هستند. همچنین بر اساس نتایج آزمون علیت ، رابطه علیت یک طرفه ای از متغیرهای تنوع صادراتی و رانت نفت به سمت رشد اقتصادی وجود دارد. در پایان نیز پیشنهاداتی از قبیل توجه به سایر بخش های تولیدی و عدم اتکای زیاد به درآمدهای نفتی ارائه شد.

تمرکز صادراتی ، هرفیندال هیرشمن ، رانت نفت ، رشد اقتصادی ، اوپک