سمیرا صفرزاده مهابادی - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت دانشگاه پیام نور.

سلامت روان نیاز حیاتی و اولیه انسان در جهت بهتر زیستن است . ازدواج نقشی اساسی در سلامت روان انسان دارد که فواید و نتیجه های بی شماری بر آن مترتب است . رسانه های جمعی از جمله تلویزیون در جایگاه فراگیرترین رسانه ملی می توانند بر افکار، گرایش ها و کنش های جوانان را با طرح موضوعات مختلف درباره ازدواج و در قالب های گوناگون تصویری (فیلم ، سریال، گزارش، مصاحبه و...) اثر بگذارند. بنابراین ، توجه کارگزاران رسانه ملی به کیفیت محتوای برنامه های تلویزیون می تواند به ترغیب و افزایش انگیزه جوانان به ازدواج و احساس امنیت روانی برآمده از آن بیانجامد. کانون خانواده واحد اصلی و زیربنایی جامعه است و منبع تامین احساس امنیت ، آرامش و تامین نیازهای عاطفی و هیجانی است . زیرساخت هرگونه پرورش و تکامل اجتماعی ، روانی و اخلاقی ، اقتصادی و دینی در خانواده شکل می گیرد. خانواده نهادی است که از یک سو با جامعه و از سوی دیگر با خود فرد پیوند دارد. اهمیت این نهاد به اندازهای است که از پایه های بنیادین جامعه شمرده می شود و رسیدن به جامعه ای سالم در گرو دستیابی به خانوادهای سالم است (ابوالقاسمی و کیامرثی ، ۱۳۸۵). پیوند زناشویی یکی از پیچیدهترین انواع روابط انسانی و واجد چنان توان بالقوهای در آزادسازی احساسات است که در کم تر رابطه میان فردی دیگری می توان مانند آن را یافت (صادقمقدم و همکاران، ۱۳۸۵). ارتباط زناشویی می تواند دست مایه شادی یا منبع بزرگ رنج باشد. ارتباط زن و شوهر این امکان را می دهد که با یکدیگر به بحث و تبادل نظر بپردازند، مشکلاتشان را حل کنند و از نیازهای هم آگاهی پیدا کنند (مرادی و همکاران، ۱۳۸۷). خوشنودی از زندگی زناشویی بر روابط والدین و فرزندان اثر می گذارد. این ارتباط در سلامت فردی و روانی فرزندان، سلامت زوجین و سلامت خانواده نیز تاثیر دارد. همسرانی که از کیفیت ارتباطی یا تفاهم خوبی برخوردارند، از وضعیت تندرستی بهتری نیز بهرهمند هستند (کیانی و همکاران، ۱۳۸۹). امروزه، تلاش برای بهبود سلامت و پیشگیری از بیماری ، به سمت خانواده سوق یافته است (دفتر اروپایی سازمان جهانی بهداشت ، به نقل از بخشی ، اسدپور و خدادادی زاده، ۱۳۸۶). نظریه حمایت مبتنی بر این ایده است که ازدواج به شیوه های مختلفی از افراد در مقابل عوامل تهدیدکننده سلامتی حمایت و محافظت می کند. افراد متاهل ، بهرهمندی بیشتری از منابع اقتصادی ، حمایت اجتماعی و روانی و نیز حمایت در زمینه سبک های سالم زندگی در مقایسه با افراد مجرد و افرادی دارند که در گذشته ازدواج کردهاند (مسعودنیا، ۱۳۸۹). به طور کلی ، مطالعات نشان می دهد دستیابی به خانواده سالم در گرو ازدواجی موفق و کیفیت زندگی زناشویی است . کیفیت زندگی زناشویی نیز بنیادی ترین ستون سلامت روانی افراد در نظام خانواده است که از عوامل گوناگونی اثر می پذیرد (سینها و مکرجی ، ۱۹۹۰) .ازدواج به دلیل نقشی که در بنا نهادن نظام خانوادگی و تربیت نسل آینده دارد، مهم ترین و اساسی ترین رابطه بشری و اصلی ترین منبع تامین سلامت روان توصیف شده است .

تاثیر ازدواج بر سلامت