شیوا عرفانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته ژنتیک و اصلاح نژاد دام، دانشگاه زنجان
محمدطاهر هرکی نژاد - دکتری بیوتکنولوژی، دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، بخش علوم دامی
حمید امانلو - دکتری تغذیه دام، دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، بخش علوم دامی

زیرالنون مایکوتوکسینی است که توسط F.graminearum و کپک دیگری به نام فوزاریوم اغلب در غلات تولید می گردد. زیرالنون فعالیت استروژنیک بسیار قوی مانند هایپراستروژنیسم و تغییرات فیزیولوژیکی زیادی بر مجرای تولیدمثلی دارد. همچنین در گاو ها بر عملکرد اندوکرینی اثر گذاشته و رشد رحم،ورم پستان و افزایش احتمال وقوع التهاب واژن در گاو شیری را موجب می شود. بنابر این در این تحقیق سعی شده با انجام کشت سلول های اپیتلیال اویداکت گاو و اضافه کردن مقادیر مختلف زیرالنون به کشت، زندمانی سلول ها مورد بررسی قرار گیرد. آزمایشی با 4 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت. مقادیر 011 160و 051 مایکرولیتر از زیرالنون ng/ml 01111 به ترتیب به تکرار های هر تیمار اضافه گردید و گروه چهارم به عنوان گروه کنترل نگه داشته شد. نتایج نشان داد همه غلظت های زیرالنون دارای اثر نکروزکنندگی بر سلول های اپیتلیال بافت بوده و این اثر با افزایش غلظت نسبت مستقیم دارد به طوری که، تیمار ی که مقدار 011 مایکرولیتر زیرالنون به آن اضافه شد، تعداد سلول های مرده کمتر، تیمار با مقدار زیرالنون 061 مایکرولیتر، تعداد سلول های مرده بیشتر و تیمار با مقدار 051 مایکرولیتر زیرالنون، همه سلول ها مرده بودند. این نتایج نشان می دهد که توکسین زیرالنون قادر است به سلول آسیب جدی برساند و باعث نکروز سلول های اویداکت گاو شده و منجر به مرگ سلول گردد. یافته های ما نشان می دهد زیرالنون قادر است بر سلول های اویداکت اثر بگذارد

زیرالنون، کشت سلول، اویداکت