اسما اصغرزاده مویدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرما
نجمه یزدان پناه - استادیارگروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، ایران

یکی از روش های ارتقای کیفیت فیزیکی خاک های مناطق خشک و نیمه خشک استفاده از مواد آلی است، لجن فاضلاب با مقدار بالای مواد آلی، علاوه بر بهبود کیفیت شیمیایی و حاصلخیزی خاک می تواند در بهسازی خصوصیات فیزیکی خاک نیز اثرات مثبت زبادی داشتهباشد. در این تحقیق نقش تاثیر لجن فاضلاب و بقایای یونجه بر کربن آلی، تخلخل، پایداری خاکدانه و شدت نفوذنهایی دو خاک با بافتمختلف مورد بررسی قرار گرفت.این مطالعه در قالب طرح بلوک تصادفی انجام گردید. تیمارها شامل، دو خاک با بافت مختلف شنی و لوم رسی ، دو نوع منبع آلی شامل لجن فاضلاب و بقایای یونجه هر یک در سه سطح صفر به عنوان شاهد، 1 و 3 درصد وزنی و در سه تکراربود. آزمایش در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی از نظر رطوبت و درجه حرارت، به مدت 09 روز طول کشید. پس از پایان دوره انکوباسیون،مقدار کربن آلی و خصوصیات فیزیکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اغلب خصوصیات، به طور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای مورد مطالعه قرار می گیرد. بررسی خصوصیات فیزیکی نشان داد که مصرف بقایای یونجه باعث افزایش بیشتر تخلخل کل خاک نسبت به لجن فاضلاب شد. این در حالی بود که با مصرف لجن فاضلاب به دلیل تشکیل بیشتر خاکدانه های بزرگتر از 0/25میلی متر، شدت نفوذ نهایی افزایش معنی داری نسبت به تیمار شاهد یافت .در مجموع بسته به شرایط اولیه خاک و همچنین سرعت تجزیه مواد آلی، خصوصیات فیزیکی بطور متفاوتی تغییر پیدا می کند همچنین به دلیل اینکه سرعت تجزیه لجن فاضلاب بیشتر از بقایای یونجه بوده است، در نهایت کربن آلی کمتری در خاک باقی مانده است

لجن فاضلاب، بقایای یونجه، کربن آلی، شدت نفوذ نهایی، پایداری خاکدانه