الهام فتح الهی - دکترای اقتصاد، دانشگاه لرستان

آموزش به عنوان یکی از کلیدی ترین ابزار ایجاد نیروی کار متخصص. از مهم ترین نهاده های تولیدی است و باعث می شود کهافراد دائما در حال کسب دانش های جدید و یا ارتقای دانش موجود باشند و بی توجهی به این عامل مهم می تواند از دلایلتوسعه نیافتگی برخی از کشورها باشد. با تربیت نیروی انسانی ماهر می توان به ارتقای مهارت نیروی کار دست یافت. پسمی توان تحصیلات را موتور رشد ارتقای آموزش منابع انسانی و رشد اقتصادی جامعه را تابعی از دانش و سرمایه انسانیدانست. لذا با توجه به اهمیت دانش و آموزش در رشد اقتصادی یک کشور این مقاله با استفاده از داده های سری زمانیسالانه ۱۳۵۰-۱۳۹۶ به بررسی رابطه ی علیت کوتاه مدت و بلند مدت میان متغیرهای آموزش منابع انسانی و رشد اقتصادیدر ایران می پردازد. به این منظور از آزمون علیت تودا و یاماموتو و رویکرد همگرایی باند استفاده شده است. نتایج نشانمی دهد که متغیر آموزش در کوتاه مدت و بلند مدت در حکم یک کالای سرمایه ای بوده و رابطه ی علی دو طرفه در کوتاه مدت و بلندمدت بین آموزش نیروی کار و رشد اقتصادی در اقتصاد ایران طی دوره مورد بررسی، برقرار است.

سرمایه انسانی، رشد اقتصادی، رویکرد آزمون باند، علیت تودا و یاماموت و