یونس کاوسی غیور - کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه اصفهان کارشناس مشاوره و پیشگیری از آسیب های اجتماعی اداره آموزش و پرورش
زهرا صالح - کاردانی بهیاری دانشگاه سمنان / بهیار

مقدمه: در مورد تاثیر درمان دارویی و روانشناختی بر درمان علائم کودکان مبتلا به ADHD اتفاق نظر وجود ندارد؛ پزشکان درمان اول و روانشناسان درمان دوم را دارای تاثیر بیشتر می دانند. روان عصب شناسان از طرف دیگر از درمان نوروفیدبک استفاده می کنند. فصل الخطاب، قضاوت بر عهده ی فراتحلیل است که با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر روش های درمان را مشخص نماید. پژوهش حاضر نیز بر آن است تا بااستفاده از الگوی پژوهشی فراتحلیل، مقایسه میزان اثرگذاری مداخلات روانشناختی، درمان های دارویی و درمان با نوروفیدبک را بر کاهش نشانه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی مورد بررسی قرار دهد.روش: جامعه ی پژوهش حاضر تمامی تحقیقات دارویی، مداخلات روانشناختی و درمان به وسیله نوروفیدبک می باشند که اثر درمان های مذکور را بر کودکان بیش فعال مورد بررسی قرار دادند. نمونه مورد نظر۲۵ پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بوده و تمامی تحقیقاتی که صرفا مربوط به کاهش علایم بیش فعالی بودند (و نه عواملی دیگر مانند تعادل حرکتی یا مهارت های اجتماعی آنها)، انتخاب و فراتحلیلی با استفاده از روش هانتر و اشمیت انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد میزان اندازه اثر مداخلات روانشناختی بر کاهش نشانه های کلی اختلال بیش فعالی –نقض توجه، ۷۰% بود؛ و میزان تاثیر نوروفیدبک بر کاهش علایم بیش فعالی نقص توجه ۶۸% بود؛ همچنین میزان اندازه اثر درمان های دارویی ۶۵% بود. نتیجه: در فراتحلیل حاضر نتیجه گیری می شود که میزان اندازه اثر درمان های دارویی و نوروفیدبک و مداخلات روانشناختی به ترتیب ۶۵%، ۶۸%، ۷۰%، می باشد.

اختلال بیش فعالی-نقص توجه، مداخلات روانشناختی و آموزشی، درمان های دارویی و نوروفیدبک.