مریم نقش - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه ژنتیک و به نژادی گیاهی، پردیس کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
احمد معینی - دانشیار، گروه ژنتیک و به نژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
قاسم کریم زاده - استاد، گروه ژنتیک و به نژادی گیاهی، پردیس کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
مسعود شمس بخش - استاد، گروه بیماری شناسی گیاهی، پردیس کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
تکتم سادات تقوی - عضو هیات علمی اسبق، گروه باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران، تهران، ایران

ریزازدیادی، یکی از مهم ترین کاریردهای کشت بافت گیاهی است. استفاده از ریزازدیای برای تکثیر گیاه توت فرنگی، علاوه بر تولید بسیار زیاد نشاء، می تواند پاسخگوی نیاز رو به رشد نشاء های سالم و عاری از بیماری باشد. در این مطالعه، تکثیر درون شیشه ای دو رقم توت فرنگی (پاروس و پاجارو) با استفاده از محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) بررسی شده است. در هر رقم، اثر فاکتورهای ترکیب هورمونی محیط کشت (۰.۵ mg l-۱ NAA + ۰.۲ mg l-۱ BAP و ۱ mg l-۱ BAP) و نوع ریزنمونه (شامل جوانه گره ای و جوانه انتهایی (در دو اندازه بزرگ و کوچک) حاصل از ساقه های رونده (رانر) بدست آمده از گیاهان توت فرنگی رشد یافته در شرایط گلخانه بررسی شدند. کشت ها سه مرتبه و با فاصله یک ماه زیرکشت شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر نوع ریزنمونه در هر سه صفت مطالعه شده (تعداد گیاهچه و متوسط ارتفاع آن ها در هر ریزنمونه و نیز تعداد ریشه در هر ریزنمونه) معنی دار بوده است. در کشت اولیه و نیز سه زیرکشت متوالی، بیشترین تعداد گیاهچه، متوسط ارتفاع گیاهچه ها، و نیز تعداد ریشه در هر ریزنمونه با استفاده از جوانه های گره ای بدست آمدند. همچنین، زیرکشت کردن ها به طور قابل ملاحظه ای تعداد گیاهچه های باززایی شده را افزایش دادند بطوریکه در زیر کشت سوم، هفت گیاهچه از هر ریزنمونه بدست آمد. بطور کلی، پژوهش حاضر کارایی بسیار خوب کشت درون شیشه ای جوانه گره ای رانرها را برای ریزازدیادی دو رقم توت فرنگی تجاری پاجارو و پاروس نشان داد.

کشت جوانه انتهایی رانر, کشت جوانه گره ای رانر, محیط کشتMS, نفتالن استیک اسید, ۶- بنزیل آمینوپورین