ریحانه معینی فر - PhD. student of educational psychology, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran.
علی مهداد - Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran.
غلامرضا منشئی - Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch, Isfahan, Iran.

مقدمه : هدف پژوهش مقایسه­ ی اثربخشی آموزش پیشگیری از قلدری و آموزش مهارت­های اجتماعی بر رفتارهای­ همدلانه و اهمال کاری تحصیلی دانش­آموزان قلدر صورت گرفت. روش: این مطالعه نیمه آزمایشی پیش آزمون – پس آزمون-پیگیری با گروه کنترل انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر اصفهان بودند. تعداد ۴۵ نفر از آن ها به صورت هدفمند با کسب نمره در پرسشنامه قلدری اسپلیچ و هارت (۲۰۰۱) انتخاب و در سه گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش یک، آموزش پیشگیری از قلدری اکبری بلوط بندگان (۱۳۹۸) و گروه آزمایش دو، آموزش مهارت­های اجتماعی صدر و همکاران (۱۳۸۹) و گروه کنترل آموزشی را دریافت نکردند. دانش آموزان پرسشنامه­های رفتارهای همدلانه ووزن و همکاران (۲۰۱۵) و اهمال کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (۱۹۸۴) را در مراحل پیش-پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. نتایج : نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان دادند که هر دوآموزش پیشگیری قلدری و مهارت­های اجتماعی بر بهبود اهمال کاری تحصیلی و رفتارهای همدلانه در دانش آموزان تاثیر معنی داری داشته و اثرات در مرحله پیگیری نیز باقی مانده است اما آموزش پیشگیری از قلدری در اهمال کاری تحصیلی موثرتر از آموزش مهارت­های اجتماعی بود. نتیجه گیری: بنابراین به نظر می­رسد برنامه پیشگیری از قلدری و آموزش مهارت­های اجتماعی در مراکز مشاوره و آموزشگاه­ها و مدارس می­تواند باعث پیشگیری و بهبود اهمال کاری تحصیلی و رفتارهای همدلانه در دانش آموزان قلدر شود.

Prevention of bullying Training, Social Skills Training, Empathic Behaviors, Academic Procrastination., آموزش پیشگیری از قلدری, آموزش مهارت های اجتماعی, رفتارهای همدلانه, اهمال کاری تحصیلی