لیلا قاسمی - ۱- MA of Educational Psychology, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
سحر صفرزاده - Assistant Professor, Department of Psychology, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran.

مقدمه: ویژگی های روان شناختی مادر از قبیل رابطه ای که با کودک دارد و فقدان لذت جویی نقش به سزایی ایفا می کند. هدف: این مطالعه با هدف بررسی رابطه کیفیت روابط مادر-کودک با راهبردهای مهار فکر و فقدان لذت جویی مادران دارای کودکان مبتلابه اتیسم انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم شهر اهواز در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بوده که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد ۲۰۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های کیفیت روابط مادر-کودک پیانتا (۱۹۹۴)، پرسشنامه مهار فکر ولز و دیویس (۱۹۹۴) و پرسشنامه فقدان لذت جویی سنایت و همکاران (۱۹۹۵) جمع آوری شدند. جهت تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۲۲ و AMOS نسخه ۲۲ انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که همه ضرایب مسیر به جز کنترل اجتماعی با فقدان لذت جویی (۷۴/۰ p=، ۰۲/۰-β=) رابطه معنی داری دارد. به علاوه، روابط غیرمستقیم پرت کردن حواس (۰۲۳/۰ p=، ۱۷۵/۰β=)، نگرانی (۰۰۵/۰ p=، ۱۵۱/۰β=)، تنبیه (۰۰۴/۰ p=، ۱۷۸/۰-β=) و ارزیابی دوباره (۰۲۶/۰ p=، ۱۴۴/۰β=) با میانجی گری فقدان لذت جویی با کیفیت روابط مادر- کودک معنی دار بودند، اما کنترل اجتماعی با میانجی گری فقدان لذت جویی با کیفیت روابط مادر-کودک (۵۴۹/۰ p=، ۰۱۷/۰-β=) معنی دار نبود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که پرت کردن حواس، نگرانی، تنبیه و ارزیابی دوباره به صورت مستقیم و از طریق فقدان لذت جویی به صورت غیرمستقیم قادر به پیش بینی کیفیت روابط مادر-کودک است؛ لذا با مهار فکر می توان انتظار داشت عملکرد بهتری داشته و لذت جویی نیز در این مادران بهبود یابد. در نتیجه این امر منجر به ارتباط بهتر مادر-کودک در کودکان مبتلا به اتیسم شود.

maternal-child, thought control, hedonism, autism, مادر-کودک, مهار فکر, لذت جویی, اتیسم