کوثر احسن مقدم - دانشآموخته دکتری دانشگاه فردوسی مشهد
عبداله رادمرد - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
مریم صالحی نیا - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

مسئله این مقاله ، بررسی حضور اجتماعی زنان و پرسشگری آنان در مواجهه با گفتمان است . در این پژوهش روایت های داستانی سه تفسیر فارسی و شیعی روضالجنان، جلاءالاذهان و منهج الصادقین پیکره متنی را تشکیل می دهد. این مقاله تلاش می کند با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و از طریق بررسی نحوه بازنمایی زنان در داستانهای تفسیری ، تاثیر پرسشگری زنان را بر چهره اجتماعی این گروه نشان دهد. این مقاله ، پرسشگری زنان را در داستانهای تفسیری مدنظر قرار داده است و قصد دارد به این پرسش ها پاسخ دهد که پرسشگری زنان حول محور چه موضوعاتی است و چگونه پرسشگری زنان در تثبیت و تقویت نقش اجتماعی زنان در گفتمان شریعت اثرگذار بوده است . پرسش در این داستانها، خود به نوعی یک کنش اعتراضی است . اغلب این پرسش ها به چالش برابری با مردان یا اعتراض به موقعیت و پاداشهای نابرابر در مقایسه با مردان مربوط است . موضوع پرسشگری زنان شامل پرسش از احکام زنان، پرسش از حقوق و پاداش برابر با مردان و روابط زناشویی و ارتباط خانوادگی است . پرسشگری زنان در درجه اول نشان می دهد که این جنس ، تلاش کرده است جایگاه خود را در نظام ارزشی تازه پیدا کند. تکرار این کنشگری نشانه آن است که تلاش زنان در تعیین نسبتشان با گفتمان شریعت تازه، از سوی دالهای مرکزی این گفتمان، یعنی وحی و رسول(ص)، بی پاسخ و ابتر نمانده است و در نمونه های متعددی منجر به نزول آیه شده است . پرسش های زنان از این منظر که نسبت زنان و موقعیت اجتماعی آن دوره را به تصویر می کشد، ارزشمند و مهم است .

تفسیر روض الجنان؛ تفسیر جلاء الاذهان؛ تفسیر منهج الصادقین ؛ زنان؛ پرسشگری ؛ روایتگری .