محدثه طوافی - دانشجوی ارشد ادبیات کودک نوجوان دانشگاه گیلان- ایران
فرزانه آقاپور - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان- ایران

انسان موجودی اجتماعی است و برقراری ارتباط با دیگران یکی از مهم ترین نیازهای اوست . زبان ابزار مهم این ارتباط می باشد که برای نمایش و فهم ارتباطات و اندیشه ها و رفع نیازها توسط انسان به کار برده می شود. انواع مختلف زبان، نشان از وجه تمایز میان فرهنگ هاست وتفاوت دو فرهنگ مختلف را از یکدیگر تفکیک می کند، درمیان مردم یک جامعه انواع مختلف زبان علاوه بر زبان معیار رواج دارد، مانند زبان مخفی که یک زبان غیر رسمی می باشد و در بین گروههای مختلف اجتماعی خصوصا جوانان و نوجوانان رایج است ، که به حوزه ادبیات نیز وارد شدهاست . فرآیندها و شیوههای واژهسازی در زبانهای مخفی ، جهانی اند، اما ازآنجایی که زبان مخفی زبان احساسات فرهنگ های مختلف است ، ترجمه آن به زبان دیگر، کار دشواری است . با توجه به محدودیت های زبانی و فرهنگی مترجم در ترجمه زبان مخفی ، پژوهش حاضر به بررسی ترجمه این گونه زبانی از دو مترجم مختلف در رمان کودک و نوجوان (ناتور دشت ) می پردازد. این مقاله برآن است تا با بیان انواع زبان مخفی و راهکارهای ترجمه آن، میزان موفقیت دو مترجم را بررسی کند. دادههای پژوهش کیفی - توصیفی حاضر با استفاده از نظریه پارتریج partridge) ،۱۹۷۱) درباره انواع زبان مخفی و نظریه بیکر ، Bake) ,۲۰۰۱ ) درباه راهکارهای ترجمه این گونه زبانی می باشد. پس از بررسی مشخص شد که در ترجمه اول از محمد نجفی نشر نیلا، گونه های زبان مخفی چون اجتماعی ، مدرسه ای و دانشگاهیان، اهالی لندن، کارگری ، مهمانخانه ها و هنری و در ترجمه دوم از آراز بارسقیان نشر ملکان، گونه های زبان مخفی مدرسه ای و دانشگاهیان، اهالی لندن و کارگری وجود دارد. به منظور ترجمه آنها در ترجمه اول محمدنجفی ، از پنج راهکار و در ترجمه دوم آراز بارسقیان، از شش راهکار(بیکر) استفاده شده است . در ترجمه اول، نجفی سبک آزادتری در ترجمه واژهها اتخاذ کرد و انتقال هرچه بهتر از لحن درونمایه را در اولویت قرار داد که باعث شده از متن اصلی بسیار فاصله بگیرد. معادلهای فارسی زبان مخفی جای نسخه اصلی رمان را گرفته است اما در ترجمه دوم، بارسقیان بسیاری از اصطلاحات تابوشکنانه زبان مخفی را به نوعی با بازی های زبانی حذف یا اضافه کرده است واین امر میزان موفقیت مترجم را در انتقال زبان مخفی کاهش داده است .

زبان مخفی ، پارتریج ، ترجمه ، نوجوان، زبان عامیانه .