پدرام رنجبر - کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شیراز
حبیب احمدی - استاد بخش جامعه شناسی دانشگاه شیراز
ماهرخ رجبی - استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

در سال های اخیر ما در فضایی به سر می بریم که رسانههای نوین نقش اصلی را در شکل دهی کنش های نوجوانان بازی میکنند؛ به طوری که این رسانه های عاملی موثر در حفظ نظم اجتماعی و یا ایجاد رفتارهای بزهکارانه هستند. در این بین، همراه با افزایش استفاده از رسانه های نوین، بحث سواد رسانه ای نیز اهمیت خاصی پیدا کرده است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر مطالعه رابطه بین سواد رسانه ای و تمایل به رفتارهای بزهکارانه در بین دانش آموزان دوره متوسطه است. برای این منظور تعداد ۳۹۰ نفر از دانش آموزان شهر تبریز با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته و روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای پیمایش شدند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بین میزان تمایل به رفتارهای بزهکارانه بر اساس جنسیت و نوع مدرسه تفاوت معناداری وجود ندارد. اما بین میزان تمایل به رفتارهای بزهکارانه در بین دانش آموزان دوره متوسطه بر حسب محل یا منطقه سکونت آنها تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که میزان تمایل به رفتارهای بزرهکارانه در بین پاسخگویان ساکن مناطق کم برخودار بیشتر از افراد ساکن مناطق نیمه برخودار و برخوردار است. بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده دانش آموزان و سواد رسانه ای دانش آموزان با تمایل به رفتارهای بزهکارانه به ترتیب (۲۷/۰-) و (۳۳/۰-) همبستگی معنادار معکوسی وجود دارد. علاوه بر این، با استفاده از مدل سازی معادله ساختاری با بهره گیری از نرم افزار Amos مشخص شد که پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده (۳۰/۰-) و سواد رسانه ای (۳۳/۰-) بر تمایل به رفتارهای بزهکارانه دانش آموزان تاثیر دارند.

سواد رسانه ای, رفتار بزهکارانه, بزهکاری, دانش آموزان, شهر تبریز