ابراهیم محمدزاده مزینان - پایه چهارم حوزه علمیه و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم اسلامی رضوی ، گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی
رضا حق پناه - استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی، گروه علوم قرآن و حدیث

مفهوم «نصب»، در ادبیات فقه و تاریخ، نامی آشناست. بررسی جریان نصب به عنوان رویکردی فرهنگی و سیاسی، اهمیت دارد. این جریان به مثابه نمادی از انحراف عمیق از مبانی و اصول اسلام شناسانده شده است. فﻘیهان امامی، احکامی چون کفر، نجاست، حرمت  ازدواج  و بسیاری از دیگر احکام کافر حربی را بر ناصبی بار کرده اند. اینکه نصب، در ادواری از تاریخ گذشته فرق و مذاهب بلکه سایر ادیان، به عنوان ابزاری برای طرد مخالفان فکری و مذهبی  به کار گرفته می شده و همواره منشا نگرانی بوده است و آسیب ها و ضررهای جدی ای را به کیان مذهب و دیانت وارد ساخته است؛  لذا این مقاله با مراجعه به آرای فقهای شیعه درصدد ارائه گزارشی تاریخی  فقهی در معرفی مصادیق ناصبی است و شناخت مصادیق ناصبی از لابه لای تالیفات فقهای شیعه، بر شناخت جریان ناصبیگری، خصوصا در مکه و در ایام حج تاثیر بسزایی دارد، تا دایره کفر و طرد هم، بر اساس معیار درستی مشخص گردد.

اهل بیت, عداوت, نصب, ناصبی, خوارج, تالیفات فقها, شیعه