افراسیاب خیردست - دانشجوی دکتری مدیریت محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سید علی جوزی - استاد گروه محیط زیست، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (مسوول مکاتبات)
سحر رضایان - گروه مهندسی محیط زیست، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.
مهناز میرزا ابراهیم طهرانی - گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده علوم و فنون دریایی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه ی الگوی مناسب برای مکان یابی جهت اسکان اضطراری ناشی از بلایای طبیعی و غیرطبیعی در منطقه ۱۹ تهران می باشد. روش بررسی: روش انجام پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی بوده و تحلیل داده ها با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره و سامانه ی Arc GIS وExcel می باشد. جامعه آماری از بین متغیرهای مکان یابی اسکان اضطراری انتخاب و روش نمونه گیری بصورت ساده و حجم نمونه گیری با استفاده از جدول مورگان (۱۹=n) بدست آمد. ابزار پژوهش، پرسشنامه بود که به بصورت کمی طراحی و سوالات آن با استفاده از استانداردهای اسکان اضطراری استخراج و در بین خبرگان پخش شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصین تایید شد و مقدار آن ۴۲۱/۰ بدست آمد. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از SPSS۲۰ با ضریب آلفای کرونباخ ۸۲۷/۰ محاسبه شد. یافته ها: یافته ای پژوهش حاضر از ۳ معیار اصلی (مطلوبیت، سازگاری و ظرفیت) و ۱۸ زیرمعیار جهت تعیین اسکان در نظر گرفته شد. در فرایند مکان یابی اسکان اضطراری، ابتدا لایه های اطلاعاتی تهیه و سپس استانداردسازی و ضرائب AHP به آنها اعمال شده و در نهایت پس از وزن دار کردن آنها، همپوشانی لایه ها انجام شد. بحث و نتیجه گیری: پس از تولید نهایی نقشه ی اسکان و طبق نتایج این پژوهش، ۲۸ پهنه با ارزش ۹_۷ جهت اسکان مورد پذیرش واقع شد، همچنین ۱۷ پهنه با ارزش ۷ (نسبتا خوب)، ۷ پهنه با ارزش ۸ (خوب) و ۴ پهنه با ارزش ۹ (ایده آل) در منطقه مورد مطالعه جهت اسکان اضطراری شناسایی شدند. در مجموع ۱۳۲۱۸۷۲۵ مترمربع حدودا معادل ۱۳۲۱ هکتار در منطقه ۱۹ تهران قابلیت اسکان را پیدا کرد.

مکان یابی، اسکان اضطراری، روش تصمیم گیری چندمعیاره، منطقه ی ۱۹ شهر تهران.