نسیم اشرافی - استادیار معماری، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، پردیس، ایران
نونا رفیعی طاری - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی ، پردیس، ایران

ایلخانان یا ایلخانیان نام دودمانی از مغولها است که از سال ۶۵۴ تا ۷۵۶ ه. ق (۱۲۵۶ تا ۱۳۵۶ میلادی) به مدت حدود ۱۰۰ سال در ایرانحکومت کردند. امپراتوری ایلخانی به طور رسمی به عنوان ایرا ن زمین یا به زبان ساده ایران شناخته می شد. تزئینات گچبری عصر ایلخانی ، به عنوانیکی از باشکوه ترین جلوه های تزئین در معماری از بین دوره های دیگر است. این دوره، علاوه بر تنوع آشکار در فرم ها و ابعاد ساخت، شاملمجموعه ی منحصربه فردی از آرایه ها و همچنین کتیبه های گوناگون است. این نقوش که تقریبا، در کلیه ی اجزاء و قسمت های محراب های گچبریاعم از پیشانی، حاشیه ها، نیم ستون ها (پیلک)، سرستون ها، طاق نماها و لچکی ها به چشم می خورد؛ شامل انواع نقوش گیاهی (اسلیمی و ختایی)و هندسی (گره) است که در اکثر نمونه ها، تلفیق آنها با خطوط و اقلام موجود (کوفی، ثلث و)... د یده می شود. در این مقاله، به معرفی انواعآرایه های هندسی به کار رفته در قسمت محراب پرداخته می شود. روش پژوهش بر اساس مروری انجام شده است.

گچبری، تزئینات گچبری، دوره ایلخانی، معماری اسلامی