معصومه غفاری

یکی از راه های فهم قرآن، معناشناسی صحیح مفردات آن است. این نوشته به روش معناشناسی نوین از طریق نسبت همنشینی، به معنا شناسی واژه لسان در قرآن پرداخته است. تا به این سوال پاسخ دهد که لسان در قرآن در ارتباط با همنشین هایش چه معنایی دارد؟ در این تحقیق از خود قرآن کریم وهمچنین تفاسیر -برای تطبیق معانی پایه ای(لغوی) ومعناشناسی جدید لفظ مورد نظر- به عنوان منا بع تحقیقی استفاده شده است. دستاورد های پژوهش انجام یافته این است که «لسان» در برخی از آیات عضو بدن است، در برخی مراد فعل این عضو یعنی «سخن گفتن» است که خود این سخن گفتن دو قسم منفی و مثبت دارد مواردی مانند ممتحنه: ۲؛ نور: ۱۵ و مائده: ۷۸ و نحل: ۱۱۶ و احزاب: ۱۹ سخن گفتن منفی و آیات شعراء: ۸۴؛ مریم: ۲۷؛ شعراء: ۱۲- ۱۳ و آیه ۵۰ مریم (نام نیک و بلند آوازه ) سخن گفتن مثبت است و آیات شعراء: ۱۹۵ و نحل: ۱۰۳ اشاره به عربی بودن لغت و زبان نبی (ص) می کند، زبان نبی (ص) عربی و از نوع سخن گفتن مثبت است و لازمه این نوع سخن گفتن مطابق فرهنگ آن قوم بودن است بنابر این «لسان قوم» را «فرهنگ قوم» دانستن به عنوان لازمه معنا قابل پذیرش است. که در تطبیق بین معنای لغوی لسان و معناشناسی از طریق همنشینی به این نکته دست یافتیم که جز در "لسان قوم" که در معنای لغوی به "زبان قوم"و در همنشینی به "فرهنگ قوم" معنا شد. در بقیه موارد یکسان هستند

کلید واژگان: معنا شناسی, همنشینی, لسان, قوم, لغت