سیروس منصوری فر - استادیار دانشگاه رازی کرمانشاه

استفاده دو منظوره از برخی غلات مانند چاودار به عنوان تولید دانه و علوفه در یک فصل زراعی در اغلب مناطق مستعد دنیا رایج می باشد. در این خصوص یک آزمایش مزرعه ای در سال 85 در کرمانشاه به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد که شامل تیمارهای تراکم بوته (500، 400 و 600 بوته در متر مربع)، برداشت علوفه ای و استفاده از کود سرک نیتروژن بود. در این رابطه تفاوت معنی داری در بیوماس و عملکرد دانه در تراکم های مختلف مشاهده نگردید، اما برداشت علوفه توانسته بود در حدود 25% عملکرد دانه را نسبت به شاهد کاهش دهد. همچنین شاخص برداشت نیز تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفته و تغییر محسوسی نداشت . تعداد خوشه در واحد سطح تحت تاثیر کلیه تیمارها قرار گرفت، به طوری که با بالا رفتن تراکم، این تعداد افزایش و در شرایط برداشت علوفه، نسبت به شاهد کاهش معنی دار یافت. بیشترین تعداد دانه در خوشه در تراکم های بالا بدست آمد و مصرف کود سرک تاثیر معنی دار بر ارتفاع بوته چاودار داشت برداشت علوفه تاثیر قابل توجه برکاهش ارتفاع بوته و خوشه داشت و به میزان بیش از8درصد نسبت به شاهد کاهش ارتفاع ایجاد شده بود دربرهمکنش معنی دارتیمارها بیشترین عملکرد دانه درتیمار تراکم 600 بدون برداشت سبز و نیز بیشترین وزن هزاردانه درتیمار تراکم 400 همراه کود سرک حاصل گردید درمجموع گیاه چاودار واکنش نسبتا مناسب به شرایط ابو هوایی منطقه از خود نشان داد و گرچه درشرایط تنشی کاهش محسوس درعملکرد دانه داشت اما ازثبات عملکرد بیوماس خوبی برخوردار بود.

بهره برداری دو منظوره، تراکم بوته، چاودار، عملکرد، نیتروژن