حشمت امیدی - استادیار دانشگاه شاهد
لیلا جعفرزاده چیمه - دانشگاه شاهد

کودهای زیستی نقش مهمی در تولید و بهبود عملکرد محصول در سیستم کشاورزی پایدار دارند. بنابراین بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد گیاهان دارویی با ارزش نظیر زیره سبز از اهمیت ویزهای برخوردار است. به منظور بررسی بر هکنش کود شیمیایی اوره و نیتروکسین بر عملکرد کمی و درصد اسانس زیره سبز آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی نیتروکسین در چهار سطح (صفر یا شاهد، 2، 4 و 6 لیتر در هکتار بصورت بذرمال) و سطوح کود شیمیایی اوره بعنوان عامل فرعی در شش سطحی (شاهد، 30، 60، 90، 120، 150 و 180) کیلوگرم در هکتار درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد کود شیمیایی اوره سبب افزایش عملکرد دانه از 8/298 تا 9/667 کیلوگرم در هکتار شد، اما تاثیر کمی بر درصد اسانس گیاه زیره داشت. میزان عملکرد دانه تحت تاثیر 2 لیتر کود زیستی نیتروکسین و 150 کیلوگرم اوره شیمیایی معادل 478 کیلوگرم بود. افزایش مصرف کودهای زیستی به میزان 4 تا 6 لیتر در هکتار و 90 کیلوگرم اوره در هکتار، عملکرد کمی دانه و درصد اسانس گیاه افزایش داد. نتایج حاکی از نقش مثبت کودهای زیستی به صورت جداگانه یا همراه با کودهای شیمیایی در بهبود عملکرد و کیفیت گیاه دارویی زیره است. همچنین با مصرف کود زیستی نیتروکسین می توان مصرف کود شیمیایی نیتروژن را کاهش و در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی های زیستی گام برداشت

عملکرد ، درصد اسانس، زیره سبز، کود زیستی و شیمیایی نیتروژن