مجتبی تاران - دانشیار میکروبیولوژی،دانشگاه رازی، کرمانشاه،ایران
علی حسینی روزبهانی - کارشناس ارشد میکروبیولوژی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد- ایران

مقدمه: آب یعنی حیات، ولی امروزه بواسطه پیشرفت در صنعتی شدن تا مقدار زیادی فاسد و مسموم شده است در بین مواد آلودهکننده محیط زیست، رنگ ها نامطلوبترین گزینه هستند. در میان رنگهای شیمیایی، رنگهای آزو متداولترین رنگهای بکار رفته مصنوعی هستند و کاربرد فراوانی در نساجی دارند. روشهای فیزیکی و شیمیایی در حذف مواد رنگ زا، بطور کلی پرهزینه و ناکارآمد هستند و کاربرد محدودتری دارند در حالیکه تصفیه زیستی یک روش اقتصادی و موثر برای آلودگی زدایی است.روشها: در این تحقیق با استفاده از روش تاگوچی و بررسی عواملی مثل غلظت کربن، غلظت رنگ و غلظت نمک در محیط، شرایط بهینه رنگ بری باکتری Stereptomyces hygroscopicus به منظور حذف رنگ Remazol yellow از محیط آبی بررسی شد. با توجه به جدول، آرایه ها در سه عامل و سه سطح، نه آزمایشطراحی شده ، پس از انجام آزمایشها نتایج بدست آمده با استفاده از برنامه کامپیوتریQualitek-۴تجزیهو تحلیل شد.نتایج: بررسی ها نشان داد که باکتری Stereptomyces hygroscopicus توانایی رنگ بری در محدوده وسیعی از نمک تا ۱۵ درصد و غلظت کربن ۵-۷/۵ درصد را دارد. از نظر تحمل پذیری رنگ این سویه تا ۱ گرم در میلیلیتر (۱۰۰۰ppm) رنگ را تحمل میکند و بالاترین رنگبری را در ۱۰۰ppm دارد.بحث و نتیجه گیری: این سویه با قرار گرفتن در شرایط بهینه رشد بدست آمده طی تحلیل آزمایشها، یعنی غلظت کربن ۷/۵ درصد، غلظت نمک ۱۵ درصد تا ۶۶ درصد رنگ آزوی Remazol yellow با غلظت ۱۰۰ppm را از محیط آبی حذف میکند. با توجه به اینکه باکتری Stereptomyces hygroscopicus عمل رنگ بری را در مدت زمان کوتاهی یعنی ۷۲ ساعت و به شکل هوازی انجام میدهد، استفاده از این باکتری در تصفیه بیولوژیک پساب های دارای رنگ های صنعتی می تواند کمک موثری در تصفیه این گونه آب هاباشد.

باکتری Stereptomyces hygroscopicus،رنگ های آزو؛ رنگRemazol Black-B،رنگ بری؛ نساجی