سیدغلامرضا موسوی - استادیار دانشگاه آزادبیرجند
محمدجواد میرهادی - استاددانشگاه علوم ت حقیقات تهران
سیدعطاا... سیادت - استاددانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز
قربان نورمحمدی

به منظور بررسی اثر سطوح آبیاری و کود نیتروژن بر صفات کیفی سورگوم و ارزی علوفه ای در شرایط آب و هوایی بیرجند، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سالهای 1384 و 1385 انجا شد. تیمارها شامل آبیاری در سه سطح (33، 67 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) در کرتهای اصلی، کود نیتروژن در سه سطح (46، 92 و 138 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) در کرتهیا فرعی و دو گیاه سورگوم و ارزن علوفه ای در کرتهای فرعی فرعی بودند. نتایج تجزیه مرکب آزمایش نشان داد که آبیاری اثر معنی داری بر عملکرد پروتئین خام و سایر صفات کیفی گیاهان مورد مطالعه داشت. تنش کم آبی شدید عملکرد پروتئین را 1/74 درصد نسبت به تیمار آبیاری کامل کاهش داد. تیمار آبیاری کامل با دارا بودن 2/13 و 9/14 درصد به ترتیب در چین های اول و دوم، بیشترین درصد پروتئین خام علوفه را به خود اختصاص داد. همچنین با افزایش مصرف نیتروژن از 46 به 138 کیلوگرم در هکتار افزایش معنی داری در عملکرد پروتئین خام، درصد پروتئین خام، درصد خاکستر و درصد ADF در هر دو چین مشاهده گردید. اختلاف معنی داری بین سورگوم و ارزن علوفه ای درنسبت برگ به ساقه عملکرد و درصد پروتئین خام علوفه مشاهده شد بطوریکه ارزن نوتریفید نسبت به سورگوم اسپیدفید ازبرتری 45/8 درصدی درمورد علمکرد پروتئین خام و 34/1 درصدیدرموردنسبت برگ به ساقه برخوردار بود.

آبیاری، نیتروژن، خصوصیات کیفی، سورگوم و ارزن علوفه ای