مریم صادقی - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه تربیت مدرس
فروغ اسرافیلیان - استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس

نوجوانی دورهای پر از آشفتگی و کشمکش است. در این دوره غفلت از نوجوانان منجر به رها شدن و غوطهور شدن آنان در دنیایی تاریک و غریب میشود. هوش معنوی به عنوان یکی از مفاهیم جدید هوش، دربردارنده نوعی سازگاری و حل مسئله است که فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطراف و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری میکند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی تاثیر مدرسه بر هوش معنوی نوجوانان به صورت مروری روایتی انجام شده است. جستجو در پایگاه های اطلاعاتی Google Scholar، Science Direct، Web of Science، Magiran، Noormags و SID با استفاده از کلیدواژه های »مدرسه، هوش معنوی، تربیت معنوی، آموزش معنوی، نوجوانان، و .... « و نیز واژه های مرتبط صورت گرفت. یافته ها حاکی از تاثیر مدرسه بر هوش معنوی نوجوانان است. معلمان، راهبردهای آموزشی، آموزه های قرآنی، ارزشها و اخلاقیات، آموزش دینی، ذهن آگاهی و مدیتیشن، خدمات اجتماعی و محیط حمایتی میتواند تاثیر قابل توجهی بر توسعه هوش معنوی نوجوانان داشته باشد. هشت مولفه که هوش معنوی را نشان میدهد عبارتند از درستی، گشاده رویی، صداقت، فروتنی، مهربانی، سخاوت، بردباری و مقاومت، و کمک به دیگران. علاوه بر این، درسهای اخلاق و فلسفه معمولا در برنامه درسی مدارس وجود دارند که به دانش آموزان کمک میکنند تا از ارزشها و اصول زندگی پیروی کنند. به طور کلی، محیط مدرسه و برنامه درسی مناسب میتواند به تقویت هوش معنوی نوجوانان کمک کند و آنها را برای پیدا کردن معنا و هدف در زندگی آماده سازد.

هوش معنوی، راهبردهای آموزشی، مدارس، نوجوانان، ارزشها و اخلاقیات.