پریسا راه حق - دانشجوی دکتری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
زهراسادات زمردیان - استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی
محمد تحصیلدوست - دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی

تهویه طبیعی از مهم ترین استراتژی های غیرفعال کاهش مصرف انرژی ساختمان، ایجاد آسایش حرارتی، و بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان بوده و از راه حل های کلیدی برای دستیابی به پایداری در صنعت ساختمان است. ازسوی دیگر، پتانسیل تهویه طبیعی به شدت وابسته به شرایط آب وهوایی است و به طور قابل توجهی از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. این درحالی است که اطلاعاتی از برقراری این امکان در کشور در دسترس نیست. ازاین رو پژوهش حاضر پتانسیل سنجی تهویه برای استفاده حداکثری در اقلیم های مختلف ایران را در دو بخش و دو مقیاس مطالعه کرده است. نخست پتانسیل تهویه در مقیاس اقلیم بر اساس داده های هواشناسی ارزیابی شده و حداکثر پتانسیل تهویه طبیعی ۳۱ مرکز استان ازطریق محاسبه تعداد ساعات مناسب برای بهره گیری از تهویه برآورد شده و در بخش دوم تاثیر تهویه بر ارتقای آسایش حرارتی و کیفیت هوا در مقیاس ساختمان در فضای داخلی بررسی شده است. به این منظور، یک مدول از یک ساختمان اداری در نرم افزار راینو مدل سازی شده، سپس با استفاده از پلاگین کلایمت استودیو محدودیت هایی بر داده های هواشناسی (دما، باد و رطوبت) اعمال شده است. درنهایت، نتایج به صورت نقشه و با ارائه دسته بندی گزارش شده است. طبق نتایج، ساعات تهویه طبیعی از ۱۰۹۵ تا ۶۱۵۸ ساعت، درصد ساعات آسایش از ۱۵/۳۳% تا ۳۲/۵۰%، درصد ساعاتی با غلظت کربن دی اکسید استاندارد از ۸۹/۱۰% تا ۱۶/۵۰% و درصد ساعاتی با نرخ تعویض هوای مناسب نیز از ۵۵/۱۱% تا ۸۵/۴۸% متغیر بوده اند. بر این اساس، به منظور پاسخ به پرسش پژوهش (هریک از مناطق و اقالیم ایران، چه مقدار پتانسیل استفاده از تهویه طبیعی دارند؟) اطلس پتانسیل تهویه طبیعی فضاهای داخلی در اقلیم های مختلف کشور (و محدود به مراکز استان ها) تهیه شده که قابلیت استفاده در فرایند طراحی با توجه به امکان بهره گیری از پتانسیل های طبیعی را برای طراحان بدون نیاز به دانش فنی محاسباتی برآورده می سازد.

پتانسیل تهویه طبیعی, درصد ساعات آسایش حرارتی, غلظت کربن دی اکسید, نرخ تعویض هوا