مریم کبیر دهبنه - کارشناس ارشد روان شناسی عمومی، گروه روان شناسی عمومی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان، ایران
سجاد رضایی - دانشیار، گروه روان شناسی عمومی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان، ایران.
اشکان ناصح - استادیار گروه روان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

پژوهش حاضر با هدف مدلیابی روابط ساختاری عملکرد و سازگاری تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی براساس دلبستگی به معلم با میانجیگری کاربری آسیب زا از تلفن همراه انجام شد. روش پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بوده است. ۷۴۸ نفر از دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهرستان رشت که در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ تحصیل می کردند، به روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای انتخاب و به نسخه الکترونیکی پرسشنامه های سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک (۱۹۸۴)، عملکرد تحصیلی فام و تیلور (۱۹۹۰)، کاربری آسیب زا از تلفن همراه جنارو (۲۰۰۷) و دلبستگی به معلم لواسانی و مهدی پور (۲۰۱۵) پاسخ دادند. برای تحلیل روابط میانجی از همبستگی پیرسون، الگویابی معادلات ساختاری و روش بوت استرپ استفاده شد. نتایج حاکی از روابط مثبت بین دلبستگی ایمن به معلم و عملکرد و سازگاری تحصیلی (۰۱/۰p<) و روابط معکوس بین سطوح دلبستگی اجتنابی و اضطرابی به معلم و کاربری آسیب زا تلفن همراه با عملکرد و سازگاری تحصیلی (۰۱/۰p<) بوده است. تحلیل بوت استراپ نیز آشکار ساخت کاربری آسیب زا از تلفن همراه در رابطه بین دلبستگی اضطرابی و اجتنابی به معلم و سازگاری و عملکرد تحصیلی به طورمعنی داری میانجیگری می کند (۰۱/۰ p<). بنابراین دلبستگی ایمن به معلم نقش سازنده ای بر عملکرد و سازگاری تحصیلی دانش آموزان دارد و تاثیر کاربری آسیب زا از تلفن همراه را بی اثر می کند. همچنین در سبک دلبستگی اضطرابی و اجتنابی به معلم، متغیر کاربری از تلفن همراه نقش جبران کننده برای عدم وجود دلبستگی ایمن ایجاد می کند. شایسته است ایجاد دلبستگی ایمن به دانش آموزان و معلم ها آموزش داده شود تا شاهد بهبود عملکرد و سازگاری تحصیلی دانش آموزان باشیم.

تلفن همراه, دانش آموزان, دلبستگی به معلم, سازگاری تحصیلی, عملکرد تحصیلی