سیده فاطمه میرفلاح - Department of Fisheries, Lahijan Branch, Islamic Azad University, Lahijan, Guilan, Iran
حسین خارا - Department of Fisheries, Lahijan Branch, Islamic Azad University, Lahijan, Guilan, Iran

صنعت تکثیر و پرورش ماهیان زینتی همراه با رشد آبزی­پروری در جهان در حال گسترش است. ماهی جوئل (Hemichromis bimaculatus) از ماهیان زینتی خانواده سیکلیده است و در ایران نیز توجه آکواریوم­داران را بسیار به خود جلب کرده و گونه­ای بازار­پسند به حساب می­آید. امروزه کاربرد بسیاری از عصاره­های گیاهی مانند زیره سیاه به عنوان یک محرک رشد و ایمنی و موثر در کاهش ضریب تبدیل غذایی و مرگ و میر برخی از گونه­های ماهی به اثبات رسیده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر گیاه زیره سیاه بر شاخص­های رشد و تغذیه، شاخص­های خونی، ایمنی و بیوشیمیایی و افزایش بازماندگی در بچه­ماهیان جوئل  در طی ۸ هفته انجام شد. بدین منظور، تعداد ۱۲۰ قطعه ماهی جوئل ۵ گرمی در ۱۲ آکواریوم توزیع شدند و ۴ تیمار به شرح زیر در نظر گرفته شد: گروه شاهد (صفر درصد زیره سیاه)، تیمار ۱ (۵/%۰ زیره سیاه)، تیمار ۲ (%۱ زیره سیاه) و تیمار ۳ (۵/۱% زیره سیاه) در ۳ تکرار انتخاب شدند. طی دوره آزمایش شاخص­های خونی و ایمنی و نحوه عملکرد رشد اندازه­گیری شد. در میان شاخص­­های رشد، بهترین عملکرد نرخ رشد ویژه، شاخص وضعیت، درصد افزایش وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی در تیمار دوم وجود داشت که این افزایش دارای تفاوت معنی­دار بود (۰۵/۰p<). هم­چنین، از لحاظ شاخص­های خونی، تیمار دوم دارای شرایط بهتری بود و بیشترین تعداد گلبول قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت، MCHC، IgM، پروتئین کل، لیزوزیم، ایمونوگلوبین کل و کلسترول  HDLدر تیماردوم مشاهده شد و این افزایش دارای تفاوت معنی­دار بود (۰۵/۰p<). بنابراین، مشخص شد که افزودن زیره سیاه به میزان ۱% اثر مطلوبی بر افزایش کارایی دستگاه ایمنی ماهی جوئل و بهبود شاخص­های رشد و تغذیه این ماهی داشته است.

Caraway, Jewel fish, Hemological and immunological indices, Growth Performance