محمدرضا طاهری - دانشجوی کارشناسی ارشد، روانشناسی تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
سیدرضا میرمهدی - دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین نیازهای روانشناختی و تفکر انتقادی با نقش میانجی ادراک شایستگی در دانش آموزان پسر صورت گرفت. این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بود که بر روی ۱۵۶ دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر دلیجان در سال ۱۴۰۲ انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از فرم اطلاعات جمعیت شناختی، نیازهای اساسی روان-شناختی گانیه (۱۹۸۵)، ادارک شایستگی هارتر (۱۹۸۲) و تفکر انتقادی ریکتس (۲۰۰۳) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهایSPSS-۲۱ و SMART PLS-۳ استفاده شد . نتایج این پژوهش نشان داد که مدل از برازش خوبی برخوردار است. هچنین نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد بین نیازهای روانشناختی و ادراک شایستگی با تفکر انتقادی رابطه مستقیم معنادار دارد. همچنین بین نیازهای روانشناختی و ادراک شایستگی رابطه مستقیم معنادار وجود داشت .(p<۰/۰۱) نتایج آزمون سوبل نیز نشان داد که ادراک شایستگی نتوانست نقش میانجی بین نیازهای روانشناختی و تفکر انتقادی را ایفا کند. میتوان نتیجه گرفت که زمانی که نیازهای روانشناختی دانش آموزان به خوبی تامین شود، میزان شایستگی در آنان نیز بهتر خواهد شد و این موضوع میتواند موجب ارتقای سطح تفکر انتقادی در دانش آموزان شود.

نیازهای روانشناختی، ادراک شایستگی، تفکر انتقادی