بهزاد فرهادی نیا - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر
علی عبداله حبیب نوری - استادیار گروه حقوق و جغرافیای سیاسی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر
امیرنظام براتی - استادیار گروه حقوق و جغرافیای سیاسی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) نوشهر

اقیانوس هند به عنوان سومین اقیانوس بزرگ جهان از دیرباز جایگاه ژئوپلیتیکی و جهانی آن موردتوجه قدرت های بزرگ بوده و در عصر حاضر نیز ازنظر ژئوپلیتیکی موردتوجه کشورهای منطقه و به خصوص جمهوری اسلامی ایران می باشد.یکی از موثرترین راه های افزایش تاثیرگذاری ایران در مدیریت اقیانوس هند، ایجاد و مشارکت در پیمان های مشترک نظامی منطقه ای است. ج.ا.ایران باید بتواند این واقعیت را به اثبات برساند که هم پوشانی نیروی دریایی کشورهای منطقه، توانایی مدیریت اقیانوس هند را دارد. امروزه راهبرد دریایی جمهوری اسلامی ایران بر پایه توسعه دریا محور و حضور مقتدرانه در آب های بین المللی با پیام صلح و دوستی و تضمین امنیت و آرامش دریایی منطقه بدون نیاز به حضور نیروهای فرا منطقه ای استوار گردیده است. جمهوری اسلامی ایران در امتداد نگاه به شرق با دو کشور چین و روسیه دارای همکاری و همگرایی منطقه ای می باشد و به همین انگیزه، با درک ضرورت ایجاد یک مثلث استراتژیک، انجام گشت های دریایی در پهنه دریایی شمال اقیانوس هند را به عنوان یک راهبرد و در راستای عمق بخشی سیاست دفاعی خود در دستور کار قرار داده است. غالبا در تحلیل انجام گشت های دریایی مشترک بر ابعاد امنیتی آن تاکید گردیده و کارکردهای ژئواکونومیک آن مورد غفلت قرارگرفته است؛ لذا در پژوهش حاضر که یک تحقیق کیفی است محققین قصد دارند باهدف تحلیل نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت های ژئواکونومیکی حاصل از انجام گشت دریایی مشترک با چین و روسیه، فرصت ها و تهدیدهای فراروی کشورمان را در این زمینه احصاء نمایند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و داده ها از روش کتابخانه ای جمع آوری گردیده است. در نتیجه گیری از تحقیق صورت گرفته، فرصت های ژئواکونومیکی فراروی ج.ا.ایران ازجمله؛ کم اثر نمودن تحریم های اقتصادی، کاهش هزینه های امنیتی و مقابله با افزایش نرخ بیمه ناوگان تجاری جمهوری اسلامی ایران احصاء گردیده است.

ژئواکونومیک، گشت دریایی، اقیانوس هند، ایران، چین، روسیه