محمدحسن نامی - دانشیار دانشگاه علوم و فنون فارابی ، تهران، ایران.
رضا محمودپور - دانشجوی دکتری سیاست دفاعی دانشگاه عالی دفاع ملی ، تهران، ایران.

خلیج فارس در طول تاریخ به علت آبادانی و داشتن حکومت های متمدن و امروزه نیز به دلایلی چون واقع شدن در بیضی جهانی انرژی ، موقعیت استراتژیک ، بازار مطلوب اقتصادی و تحولات سیاسی موردتوجه جهانی بوده و عمدتا به علت وابستگی و گرایش کشورهای منطقه به غرب، به حضور این کشورها یا درگیری نیابتی آنان انجامیده، چنانچه این منطقه از زمان جنگ جهانی دوم همواره در صدر اولویت های سیاست خارجی و امنیتی این کشورها بوده است . بر این اساس با دخالت کشورهای فرامنطقه ای گزینه های متعددی در خصوص آینده امنیتی خلیج فارس اجرا گردیده تا ضمن تثبیت حضور، از اجرای الگوهای امنیت مشارکتی دسته جمعی جلوگیری گردد. حال تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی با پرداختن به اصلی ترین مولفه های تاثیرگذار در آینده امنیت خلیج فارس، به بررسی نقش جمهوری اسلامی ایران در پیادهسازی الگوی امنیت مشارکتی دسته جمعی در این منطقه بپردازد. نتایج یافته ها نشان می دهد که ایران به عنوان بزرگترین کشور خلیج فارس نیازمند این است که اهمیت ژئوپلیتیک خود را در نظام دگرگون شونده جهانی از راه ایجاد پیوندهای گسترده در روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس در ژرفای ژئوپلیتیک ، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکی مشخص و کارایی بیش تری بخشد؛ و درنهایت دو فرضیه ای که عنوان می گردند، »ایجاد الگوی امنیت مشارکت دسته جمعی تضمین کننده ایجاد امنیت در خلیج فارس خواهد بود«؛ و »پیادهسازی هرگونه نظام امنیتی بدون حضور جمهوری اسلامی ایران منتج به نتیجه نخواهد شد.« تائید می شوند.

خلیج فارس، امنیت ، امنیت مشارکتی دسته جمعی ، منطقه ژئوپلیتیکی ، همگرایی .