بهزاد سیفی - استادیار حقوق بین الملل عمومی دانشگاه علوم دریایی حضرت امام خمینی (ره)، ایران

اجرای عملیات های دریایی در زمان مخاصمه مسلحانه ویژگی های خاصی دارد که نیاز است در نظر گرفته شوند، به ویژه منافع دولت های بی-طرفی و وقایعی مرتبط با آنها در دریا که بی نهایت از عملیات های خصمانه زمینی وسیع تر هستند. حقوق مخاصمه دریایی در قالب کنوانسیون های لاهه تلاش داشت تا جزئیات قواعد مربوط به بی طرفی تدوین و تصویب گردید. قواعد بین المللی ناظر بر هدایت جنگ دریایی، مخصوصا در قرن بیست و یکم، برای تطبیق نمودن آن با سه شاخه از حقوق بین المللی؛ حقوق دریاها، حقوق بی طرفی و حقوق ناظر بر هدایت عملیات های نظامی تلاش می کند. در این بین وابستگی حقوق مخاصمه دریایی و حقوق دریاها با حقوق بی طرف بسیار قابل تامل است که به نظرمی رسد حقوق بی طرفی در اثر تحولات حقوق بین الملل دریاها دچار تغییر و دگردیسی دیگری شده است. در این مختصر برآن هستیم که به این سوال پاسخ دهیم که آیا تحولات حاکم بر حقوق بی طرفی در پرتو حقوق مخاصمه مسلحانه دریایی، از زمان تصویب اعلامیه لندن تا دستورالعمل سان رمو منجر به تغییر حقوق بی طرفی شده است؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که این تحولات منجر به تغییر در حقوق بی طرفی شده است و اساسا حقوق بی طرفی در مخاصمه دریایی، هم از حقوق مخاصمه دریایی و هم از حقوق دریاها تاثیر پذیرفته است. روش تحقیق نوشتار حاضر توصیفی تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای استنادی می باشد.

حقوق بی طرفی, مخاصمه دریایی, دستورالعمل سان رمو, کشتی های بی طرف