مهران لقمانی - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
گیلان عطاران فریمان - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
عبدالباسظ دبیرستان - دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار

شکم پایان یکی از گروه های مهم جانوری در اجتماعات بنتیک محسوب می شوند که نقش مهمی در چرخه انرژی اکوسیستم های آبی ایفا می کنند. این تحقیق در دو دوره زمانی زمستان (پیش از مانسون) و پاییز (پس مانسون) در سه منطقه (خور باهو، خور گواتر و خلیج گواتر) و ۹ ایستگاه از تالاب گواتر به منظور بررسی تغییرات تراکم شکم پایان تحت تاثیر فصل و پارامترهای محیطی(دما،شوری، اسیدیته، مواد آلی کل( TOM) و دانه بندی) انجام گردید. نمونه برداری از بخش زیرجزرمدی سه منطقه (خور باهو، خور گواتر و خلیج گواتر) و نه ایستگاه تالاب گواتر   انجام شد. براساس نتایج، در فصل زمستان در مجموع ایستگاه های منطقه خور باهو، خانواده Pyramidae با ۱۵/۲۹±۹۴۵فرد، در خور گواتر Marginelidae  با ۱۵/۳۶±۷۴۵ فرد، در خلیج گواتر خانواده Naticidae با ۱۴/۲۸±۲۴۸ فرد بر متر مربع بالاترین تراکم را داشت. در فصل پاییز بالاترین میزان تراکم ثبت شده در خور باهو، مربوط به خانواده های Nacellidae با ۴۵/۳۸±۷۷۵ فرد، در خور گواتر Restusidae و در خلیج گواتر Eulimidae  با ۱۲/۲۶±۲۳۵ فرد بر مترمربع ثبت گردید. از نظر میزان تراکم بین ایستگاه ها اختلاف معنی داری بوده(p<۰.۰۵) ) وجود داشت، ولی بین فصول اختلافی مشاهده نگردید (p>۰.۰۵). در بررسی همبستگی میان فاکتورهای محیطی و تراکم شکم پایان فقط همبستگی معنی داری میان تراکم و دانه بندی(۰.۶۴=R) بدست آمد. در فصل پاییز میزان فراوانی شکم پایان افزایش محسوسی داشته که نشان دهنده تاثیر بادهای مونسونی تابستانه جنوب غربی هند می باشد.

Makoran sea, density, monsoon, Gowatr Bay, Gastropoda, دریای مکران, شکم پایان, تراکم, مانسون, خلیج گواتر