حسین عیدی - استادیار مدیریت ورزشی دانشگاه رازی
رحیم رمضانی نژاد - دانشکده تربیت بدنی - ص پ ۱۴۳۸
صلاح دستوم - دانشگاه گیلان

هدف: هدف این پژوهش، تحلیل عملکرد ایران در ۱۵ دوره حضور در بازی­های المپیک تابستانی و مقایسه آن با کشورهای سایر قاره های جهان است. روش شناسی: . روش تحقیق، توصیفی و از نوع مطالعات گذشته­نگر می­باشد. نمونه برابر با جامعه آماری یعنی ۱۵ دوره بازی­های المپیک تابستانی بود که ایران در آن حضور داشته است. داده­ها از مقالات، گزارش­ها و منابع معتبر با بازی­های المپیک جمع­آوری و از شاخص­های نسبی و مقایسه­ای، لکسیکوگراف، آمار توصیفی برای تحلیل داده­ها استفاده شد. یافته ها: یافته­ها نشان داد که ایران از سال ۲۰۰۴- ۱۹۴۸ به ترتیب ۰۹/۰، ۰۴/۰ و ۱۶/۰ درصد مدال­های توزیع شده در قاره­های آسیا، آمریکا و آفریقا را کسب کرده و درصد موفقیت (مدال/تعدادحضور) آن در رشته­های کشتی، وزنه­برداری و تکواندو به ترتیب ۹۳/۰ ، ۸۰/۰ و ۶۶/۰ بوده است. عملکرد ایران در دوره های ۱۶ ، ۱۹ و ۳۰ جهش و در بین این دوره ها سیر نزولی داشت. ضعیف­ترین عملکرد پیاپی ایران از نظر توزیع مدال و کارآیی نسبی (مدال/جمعیت)در سه دوره ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۶ بود. ایران در المپیک ۲۰۰۸ پکن ضعیف­ترین عملکرد را داشت و در سطح جهان، آسیا، آمریکای مرکزی و جنوبی و افریقا به ترتیب رتبه ۵۱، ۱۰، ۵ و ۴ را کسب کرد. ایران در المپیک ۲۰۱۲ از لحاظ کارایی نسبی(مدال/ورزشکار) بهترین عملکرد تاریخ خود را داشت و در رده دوم جهان قرار گرفت. همچنین در جدول توزیع مدال در جهان، آسیا، آمریکایی جنوبی و مرکزی و افریقا به ترتیب رتبه ۱۷، ۵، ۲و ۱ را بدست آورد. میانگین رتبه ایران در کل المپیک­های حضوریافته به ترتیب ۲۶/۳۱، ۳۳/۴، ۵۶/۲ و ۴۰/۳ ­در جهان، آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی و مرکزی بود. نتیجه گیری: بنابراین، ایران با توجه به تشابه وضعیت توسعه یافتگی در مقایسه با سایر کشورهای آسیا، آفریقا و آمریکای مرکزی و جنوبی، معمولا رتبه بالایی در جدول توزیع مدال و شاخص­های نسبی در المپیک­ها بدست آورده است

بازی های المپیک, مدال, ایران, رتبه بندی کشورها, کارآیی المپیک