یعقوب برزگرشانی - دانشجوی دکتری دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم؛ عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام)
سید محمد نقیب - دانشیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم
مهدی داوری - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم

چگونگی تحریم شراب از منظر قرآن و نقش محوری آیه «سکاری» در این خصوص، منجر به تقابل دو دیدگاه در تحریم تدریجی و دفعی شراب گردید. یافته های پژوهش، با مطالعه کتابخانه ای و روش تحلیلی-توصیفی، بیانگر این است که سکر نوم در معنای سکاری در نظریه حرمت دفعی شراب، با دلایل قرآنی و مویدات روایی و عقلی قابل اثبات است. در مقابل، دیدگاه سکر شراب در آیه که اساس نظریه تحریم تدریجی نیز است، ناسازگاری آن با آیات قرآن به جهت تناقض محتوایی ثابت گردید. با نقد مستی شراب در معنای سکاری، همه شان نزول ها در نظریه تدریجی در تفاسیر عامه، به قصد دفاع از شرابخواری برخی و نسبت ناروا به برخی دیگر، با توجیه نادرست عدم تحریم شراب تا نزول آیه، موضوعا از این آیه خارج اند. ازجمله آثار مترتب بر نظریه تحریم دفعی، اضافه بر توجیه ناپذیری شرابخواری برخی صحابه در مدینه، تفکیک اعلام حکم تحریم شراب در مکه و تاخیر اجرای حد شرابخواری در مدینه است که اضافه بر ایجاد انگیزه قوی در ترک، نوعی روش مدارای تربیتی اسلام نیز بوده است.

تحریم دفعی, تحریم تدریجی, سکر خمر, سکر نوم