ام البنبن همتی پور - دانشجوی دکتری مدیریت آموزش عالی، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
عظیم میرزازاده - متخصص داخلی، استاد، گروه داخلی، گروه آموزش پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران

مشارکت در تعاملات اجتماعی، علاوه بر ارتقاء مفهوم زندگی فردی و لذت بخش تر کردن آن، منجر به حل معظلات زیادی در زمینه اقتصادی، سیاسی شده است. پژوهش حاضر، با هدف شناسایی الگوی مطلوب تعامل استاد-دانشجو صورت گرفته است. از روش تحقیق کیفی اکتشافی استفاده شد تا از نظرات دانشجویان تحصیلات تکمیلی در زمینه مولفه های موثر بر تعامل استاد-دانشجو بهره گیری شود. روش پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ گرداوری اطلاعات از نوع کیفی و شیوه تحلیل مضمون بوده است. جامعه تحقیق را کلیه دانشجویان دکتری ورودی۱۳۹۷ دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی به تعداد۱۰۰ نفر تشکیل می دادند. که با روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند و دردسترس تعداد ۱۲ نفر از آنها به دلیل عدم اشتغال و داشتن فرصت کافی جهت انجام کارهای فوق العاده علاوه بر امور آموزشی و پژوهشی در دانشکده انتخاب گردید. پس از اشباع نظری داده ها در مرحله بعد، برای تحلیل مصاحبه ها از شیوه تحلیل مضمون براوان و کلارک، استفاده شد. جهت اعتبار پذیری داده ها از روش های تماس طولانی محقق با محیط، مشاهده مستمر، خودبازبینی محقق و بررسی همتایان استفاده شد. پس از دسته بندی مقوله ها ۳محور اصلی علمی، اجتماعی و عاطفی تعامل استاد-دانشجو مشخص شد. هم چنین مقوله حرفه ای-آموزشی، حرفه ای- پژوهشی و حرفه ای-پرورشی در بعد علمی، مقوله تعامل ترویجی، تعامل متقابل و تعامل متعالی در بعد اجتماعی و مقوله همدلی، همدردی و مراقبت و محبت در بعد عاطفی شناسایی شدند. محصولات برنامه های آموزشی بر پایه دامنه تعاملات استاد و دانشجو برسه محور علمی، اجتماعی و عاطفی شکل می گیرد که لزوم توجه به محورها و مقولات شناسایی شده در این پژوهش جهت ارتقای کیفیت تعامل در برنامه های آموزشی توصیه می شود.

تعامل, ارتباط استاد- دانشجو, آموزشی, اجتماعی, عاطفی