کاربرد سنجش از دور و سیستم های اطلاعات مکانی در شبیه سازی روند گسترش و تغییرات کاربری های شهری

گسترش بی رویه اراضی شهری از مهمرین مسائلی است که امروزه گریبانگیر مدیران و برنامه ریزان شهرها در سطوح گوناگون است. از آنجاییکه امروزه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی به کاربری شهری و شناسایی پارامترهایی که در این تغییرات موثر می باشند نقش اساسی را در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های بلند مدت بازی می کند، نیاز به کشف قوانین و روابط موثر در تغییر کاربری ها به کاربری های شهری و همچنین پیش بینی روند توسعه شهرها در آینده با روش های دقیق و کارآمد بیش از پیش احساس می شود.در دهه های اخیر از سنجش از دور(Remote Sensing) یا (RS)به علت تکراری بودن تصاویر ماهواره ای که ماهیت اصلی این قبیل داده ها می باشد به همراه سیستم های اطلاعات مکانی (Geographical Information System) یا به اختصار (GIS) که سیستمی توانمند در ارائه مدل های دینامیک برای شبیه سازی فرآیند های پویا می باشد، توانسته اند مدیران را در آگاهی از شرایط گذشته و حال در جهت پیش بینی بسیاری از پدیده ها از جمله روند توسعه شهر و تغیر کاربری اراضی محدوده ی شهر یاری نمایند.در این مقاله در راستای بررسی نحوه ی گسترش کاربری مسکونی در شهرستان های اسلامشهر و رباط کریم واقع در جنوب استان تهران، از داده های ماهواره های SPOT در سال های 65،71،75 و 81 و LANDSATجهت استخراج لایه های مکانی مورد استفاده در GIS ، برای بکارگیری در مدل سلول های خودکار(Cellular Automata) یا (CA) در کنار روش Weights Of Evidence جهت بررسی همبستگی توسعه اراضی مسکونی با لایه های مکانی نظیر فاصله از کاربری های صنعتی و راه های ارتباطی، استفاده شده است.سال 71 بعنوان مبدا شبیه سازی در نظر گرفته شده و نتایج حاصل از پیش بینی های صورت گرفته برای سال های 75، 81، 85 و 1400 در پایان ارائه شده است.

Keywords:

کاربری اراضی , توسعه شهر ها , سنجش از دور(RS) , سیستم های اطلاعات مکانی (GIS) و مدل سلول های خودکار