احسان آقایی - معلم مقطع ابتدایی ؛ اداره آموزش و پرورش شهرستان کامیاران

افت تحصیلی و شکست در تحصیل یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز در سیستم های آموزشی سراسر جهان است. این پدیده نه تنها اثرات منفی بر فرد دانش آموز دارد، بلکه تبعات اجتماعی، اقتصادی و روانی گسترده ای نیز به دنبال دارد. افت تحصیلی می تواند به کاهش اعتماد به نفس، افزایش نرخ ترک تحصیل و در نهایت کاهش فرصت های شغلی و اجتماعی منجر شود. از این رو، شناسایی و تحلیل عوامل موثر در افت تحصیلی و شکست دانش آموزان و ارائه راهکارهای مناسب برای مقابله با آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. عوامل متعددی می توانند در افت تحصیلی دانش آموزان دخیل باشند که به طور کلی می توان آنها را به دسته های فردی، خانوادگی، مدرسه ای و اجتماعی تقسیم کرد. عوامل فردی شامل ویژگی های شخصیتی، توانایی های شناختی، مشکلات جسمی و روانی، و انگیزه های تحصیلی می شود. عوامل خانوادگی نظیر وضعیت اقتصادی، سطح تحصیلات والدین، حمایت خانوادگی و تعاملات درون خانواده نیز نقش بسزایی در عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارند. همچنین، محیط مدرسه و کیفیت آموزش، روابط دانش آموزان با معلمان و همکلاسی ها و امکانات آموزشی از جمله عوامل مدرسه ای موثر بر تحصیل هستند. در نهایت، عوامل اجتماعی مانند شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه، سیاست های آموزشی و نقش رسانه ها نیز می توانند در موفقیت یا شکست تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار باشند. برای مقابله با افت تحصیلی، ارائه راهکارهای جامع و چندجانبه ضروری است. این راهکارها می بایست به بهبود شرایط فردی دانش آموزان، تقویت نقش خانواده، ارتقای کیفیت آموزشی در مدارس و بهبود شرایط اجتماعی معطوف باشند. برنامه های مشاوره و روانشناسی، تقویت انگیزه های تحصیلی، افزایش حمایت های خانوادگی، بهبود روش های تدریس و یادگیری، و ایجاد فرصت های برابر آموزشی از جمله راهکارهای موثری هستند که می توانند در کاهش افت تحصیلی نقش بسزایی ایفا کنند. در این پژوهش که به شیوه مروری و با مطالعه کتابخانه ای و مراجعه به مقاله ها و تحقیق های چاپ شده و مطالب دیجیتالی گرد آوری شده است و سعی بر آن شده که به بررسی عوامل موثر در شکست و افت تحصیلی دانش آموزان و راهکارهای آن پرداخته شود. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که افت و شکست تحصیلی یک مسئله ای است که نمیتوان فقط به یک عامل نسبت داد و برای بهبود و جلوگیری از آن باید معلمان و والدین و... همگی به سمت آن هدف آن تلاش کنند.

شکست تحصیلی ، افت تحصیلی ، والدین ، دانش آموزان ، معلم