زهرا مرادی - جنگل شناسی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه صرا.
محسن بهمنی - دانشیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد
مهرداد قدس خواه دریائی - جنگل شناسی، دانشکده منابع طبیعی صومعه سرا، دانشگاه گیلان
میها هومر - چوب شناسی، دانشگاه لیوبلیانا، اسلوونی

شناخت دوام طبیعی گونه های چوبی امری ضروری می باشد. کشور ایران نیز به لحاظ دارا بودن گونه های ارزشمند تجاری از این قائده مستثنی نمی باشد. به طور معمول دوام طبیعی چوب در شرایط آزمایشگاهی و میدانی با اندازه گیری مقاومت به پوسیدگی آن طبق دستورالعمل هایEN ۱۱۳ و EN ۲۵۲ تعیین می شود. با این وجود، نتایج حاصل قابل تعمیم به اغلب فرآورده های چوبی که در شرایط بدون تماس با خاک هستند نمی باشد. Meyer-Veltrup و همکاران در سال (۲۰۱۷) مدل جدیدی به منظور تعیین دوام طبیعی با تکیه بر شرایط اقلیمی در محیط آزمایشگاهی را ارائه کردند. در این مدل از دو فاکتور مقاومت ذاتی و قابلیت ترشوندگی استفاده می شود. مطالعه حاضر گونه چوبی راش (Fagus Orientalis) را به عنوان یکی از مهم ترین گونه های تجاری جنگل های هیرکانی انتخاب کرد تا با استفاده از مدل مقاومت دوام طبیعی آن را بررسی کند. نتایج حاصل چوب برون و درون راش را در دسته کم دوام و بی دوام (DC ۴-۵) قرار داد. چوب برون راش بعد از ۱ و ۲۴ ساعت غوطه وری بالاترین میزان جذب آب را نسبت به چوب درون نشان داد. بر اساس شاخص MLF ۱/۶۱ درصد از وزن چوب برون راش در مجاورت قارچ پوسیدگی سفید (T. versicolor) کاهش یافت همچنین کمترین مقدار کاهش وزن چوب برون و درون راش در مجاورت قارچ پوسیدگی سفید H. fragiforme ثبت شد. ۵/۴۳ درصد از شاخص MLF چوب راش هم در مجاورت میکروارگانیسم های خاکزی(TMC) کاهش یافت. بر اساس مدل مقاومت اولین نشانه های پوسیدگی پس از ۳۱۲ و ۲۹۴ روز مشاهده شد.

قابلیت ترشوندگی, مقاومت ذاتی, راش, مدل مقاومت