مهرنوش بسته نگار - استادیار پژوهشکده توسعه تکنولوژی جهاد دانشگاهی صنعتی شریف؛ دکتری مدیریت گردشگری، تهران، ایران.
آناهیتا آذربد - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت جهانگردی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران.

این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی جاذبه های گردشگری خلاق در زندگی عشایر از منظر میهمان میزبان انجام شده است. روش توصیفی تحلیلی و جامعه آماری راهنمایان تور و فعالان حوزه گردشگری عشایر است. داده های مطالعه براساس الگوی ماتریس های تصمیم (شامل گزینه ها و شاخص ها)، براساس قضاوت های ذهنی نمونه ای پانزده نفره از جامعه آماری (با روش گلوله برفی) جمع آوری شد. داده های حاصل از ترکیب نظر اعضای نمونه با تکنیک آنتروپی شانون برای ارزیابی شاخص ها و تاپسیس برای اولویت بندی جاذبه ها از منظر میزبان و میهمان تحلیل شد. یافته ها نشان می دهد که از منظر میزبان، شاخص های تقاضا با وزن ۰/۲۸۰، جذب گردشگر با وزن ۰/۲۲۴، کمک به اقتصاد محلی با وزن ۰/۲۰۳، تنوع با وزن ۰/۱۹۴ و مشارکت گردشگر با وزن ۰/۹۹۰ در رتبه بندی جاذبه های گردشگری تاثیرگذارند و از منظر میهمان، شاخصهای تاثیر در تجربه گردشگر با وزن ۰/۴۳۴، منحصربه فردبودن با وزن ۰/۱۹۲، ارتباط با تاریخ و فرهنگ با وزن ۰/۱۳۸، تنوع با وزن ۰/۱۳۶ و فرصتی برای بهبود فرهنگ با وزن ۰/۱۰۱ به ترتیب در رتبه بندی جاذبه های گردشگری تاثیرگذارند. همچنین نتایج بیانگر این است که از منظر میزبان صنایع دستی، غذا و آشپزی، موسیقی، آداب ورسوم، معماری کوچ و ادبیات و از منظر میهمان صنایعدستی، موسیقی، غذا و آشپزی، معماری کوچ، آداب ورسوم و ادبیات به ترتیب مهم ترین جاذبه های گردشگری خلاق در زندگی عشایرند. این نتایج با نزدیکترکردن دیدگاه های دو سوی عرضه و تقاضا، مبنایی موثر برای تدوین راهبرهای توسعه گردشگری خلاق در زندگی عشایر فراهم می کند.

زندگی عشایر, ایل بختیاری, گردشگری خلاق, تاپسیس, تصمیم گیری چندمعیاره