سمیرا محمدی سعداباد - کارشناس ارشد مهندسی خاک، شیمی آلودگی. باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد ا
عباس ابوالحسن - کارشناس مهندسی عمران، مدیر عامل شرکت پیشرو مصالح شرق، بجنورد.
فرناز عزیزی - کارشناس شیمی محض، مدیر کنترل کیفیت شرکت پیشرو مصالح شرق، بجنورد.
صفورا دستیارپور - کارشناس مشاور کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار شرکت پیشرو مصالح شرق، بجنور

واحد تولیدی پیشرو مصالح شرق واقع در بجنورد، استان خراسان شمالی، تولید کننده آجر، تیغه و پلاک سفالی تحت استانداردهای ملی و بین المللی می باشد. در بررسی فرآیند پخت آجر در کوره این کارخانه، به واکاوی مشکلات زیست محیطی و همچنین کلیه اقدامات پیشگیرانه و اثر بخشی مفید این اقدامات بر کنترل این مخاطرات پرداخته شده است. با توجه به نوع کوره پخت (تونلی) و نیز نوع سوخت مصرفی کارخانه (گاز)، آلایندگی مواردی چون انتشار گاز فلوئور حاصل از کانی های غیر فلزی خاک رس و ترکیبات اکسیدهای نیتروژن و گوگرد ناشی از نفت و زغال سنگ در خروجی دود کوره به مقدار غیر مجاز مشاهده نمی شود. از طرفی به دلیل نوع ماده اولیه کارخانه که خاک رس و گاها محتوای درصد آهک بالا است، پیدایش ترکیبات اسیدی و خورنده و سمی ناشی از ترکیبات سولفور خاک اجتناب ناپذیر و اثرات مشهود آن بر ساختار کوره و اثرات پنهان آن بر سلامت زیستی نیروی کار قابل بررسی و مطالعه است. کنترل فرایند کلسینه شدن آهک در کوره و ایجاد سیالات گازی با محتوی CO2 و CO بالا، با تعیین نسبت اختلاط دو نوع خاک رس در کارخانه تحت کنترل می باشد. کنترل ذرات کوچکتر از 10 میکرون حاصل از آسیاب خاک نیاز به تدابیر محفظه سازی اطراف تجهیزات عامل دارد. هدایت و تهویه گازها حین خروج و در مراتب بالای مدیریت، استفاده از برخی روش ها همچون ایجاد شرایط قلیایی (PH بالا) در کوره و روش AFGD نیز برای آلایندگی گازهای خورنده پیشنهاد می گردد.

کوره، آجر، آلاینده زیست محیطی