کریم ابراهیم نجف آبادی - گروه سم شناسی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
آزاده اشتری نژاد - گروه بهداشت حرفه ای/ مرکز تحقیقات سلامت کار، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

شکر یکی از اجزای اصلی سبد غذایی در کشور ما بوده و سرانه مصرف آن در کشور سالیانه به حدود ۳۳ کیلوگرم می رسد. یکی از آلاینده ای مهم موجود در شکر فلزات سنگین و به خصوص سرب و کادمیوم گزارش شده که مواجهه طولانی مدت با آنها عوارض خطرناکی مانند انواع سرطان ها و آسیب های سیستم عصبی-عضلانی را به دنبال دارد. در این مطالعه به ارزیابی مقادیر سرب و کادمیوم موجود در شکر تولیدی در کارخانه های استان خوزستان پرداخته شد. برای اندازه گیری سرب و کادمیوم از روش طیف سنجی جذب اتمی و کوره گرافیت استفاده شد. نمونه های شکر به تفکیک کارخانه و مزرعه جمع آوری، هموژن شده و بعد از خاکستر شدن در کوره و هضم اسیدی به دستگاه تزریق شدند. میانگین مقادیر سرب و کادمیوم در نمونه های جمع آوری شده به ترتیبg/kgµ ۳۷/۳۱±۵۵/۷۱ و ۳/۱۶±۷۶/۴۱ تعیین گردید که از حدود استاندارد ملی ایران در خصوص میزان مجاز فلزات سنگین در مواد غذایی (g/kgµ ۲۰۰و ۱۰۰ به ترتیب برای سرب و کادمیوم) کمتر و از حدود توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی (g/kgµ۴-۵/۳ برای سرب وg/kgµ ۲/۱-۱ برای کادمیوم) بالاتر می باشد. مقایسه آماری مقادیر سرب و کادمیوم موجود در نمونه های مربوط به کارخانه ها و مزارع مختلف هیچ تفاوت معنی داری را نشان نداد. بر اساس نتایج این مطالعه، لازم است برای ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه و به خصوص کودکان، منابع احتمالی آلودگی شکر به سرب و کادمیوم را شناسایی و در جهت حذف آنها اقدامات عملی صورت پذیرد.

شکر