مجید جامه بزرگی - دانشجوی دکتری روان شناسی عمومی، گروه روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
سید علی آل یاسین - استادیار، گروه روان شناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، واحد آشتیان، دانشگاه آزاد اسلامی، آشتیان، ایران (نویسنده مسئول)
حسن حیدری - دانشیار، گروه مشاوره و روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران
حسین داودی - استادیار، گروه مشاوره و روان شناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد خمین، دانشگاه آزاد اسلامی، خمین، ایران

چکیدهمقدمه: پژوهش های متعدد به بالا بودن نشخوار فکری در زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی اشاره دارند. هدف پژوهش حاضر هم سنجی درمان فراشناختی و درمان مبتنی بر فعال سازی رفتاری بر ابعاد نشخوار فکری در زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بود.روش پژوهش: پژوهش حاضر مطالعه شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون - پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان دارای اختلال افسردگی اساسی مراجعه کننده به کلینیک های روان شناسی مستقر در منطقه ۸ شهر تهران بود که تعداد ۴۵ نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار این پژوهش پرسشنامه نشخوار فکری بود. برای گروه آزمایش اول درمان فراشناخت و برای گروه آزمایش دوم درمان فعال سازی رفتاری در ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای برگزار شد، اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با بهره گیری از تحلیل واریانس آمیخته تجزیه وتحلیل شدند.یافته­ ها: نتایج حاکی از آن بود که درمان فراشناختی و درمان فعال سازی رفتاری باعث کاهش نشخوار فکری و مولفه های آن در پایان مداخلات و دوره پیگیری شده بودند (۰۵/۰p>). نتایج نشان داد درمان فعال سازی رفتاری در کاهش علائم نشخوار فکری، نسبت به درمان فراشناختی اثربخشی بیشتری را نشان می دهد (۰۵/۰p>).نتیجه گیری: درمان فعال سازی رفتاری به دلیل تاثیری که بر افسردگی دارد می تواند به تنهایی و یا با درمان مکمل در کاهش نشخوار فکری و علائم افسردگی در زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی موثر باشد.

اختلال افسردگی اساسی, درمان فراشناختی, درمان فعال سازی رفتاری, نشخوار فکری