فاطمه چگینی - کارشناسی ارشد عمران گرایش راه و ترابری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهرا
محمود صفارزاده - استاد دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ا
امیرعلی زرین مهر - دانشجوی دکتری عمران گرایش راه و ترابری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
علی فغانی - کارشناسی ارشد عمران گرایش حمل و نقل، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران

سامانه حمل و نقل اتوبوس یکی از مهمترین سامانه های حمل و نقل همگانی به شمار میرود. بهبود این سامانه تأثیر به سزایی در عملکرد و افزایش کارایی سامانه حمل و نقل شهرها و به تبع آن رضایت بیشتر و جذب مسافران خواهد داشت، که این امر به نوبه خود به کاهش ترافیک، آلودگی محیط زیست و مصرف انرژی می انجامد. مجموعه مسایل طراحی شبکه اتوبوسرانی، با یافتن مسیرهای بهینه اتوبوس رانی و تعداد اتوبوس در هر مسیر، از جمله مسایل زیر بنایی در برنامه ریزی حمل و نقل همگانی به شمار میروند. این مسایل به لحاظ محاسبات بسیار پیچیده بوده و حل دقیق آن برای مثالهای واقعی میسر نیست. این تحقیق تلاش میکند تا با استفاده از الگوریتم کلونی مورچگان به عنوان یک الگوریتم فراابتکاری، روشی جهت پیدا کردن مسیر بهینه به لحاظ تأمین رضایت بیشتر استفاده- کنندگان از سامانه ارائه کند. رضایت استفاده کنندگان از سامانه بوسیله یک تابع هدف کلی متشکل از پارامترهای تقاضای پوشش داده شده، فرکانس مسیر، میزان دسترسی به سامانه، تعداد انتقال و مسافت طی شده، سنجیده میشود. مدل پیشنهادی روی شبکه فرضی Sioux Falls پیاده و نتایج حاصل از آن با نتایج کوتاهترین مسیر مقایسه میگردد. برتری مسیرهای ارائه شده توسط الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با الگوریتم کوتاهترین مسیر کاملاً مشهود است.

طراحی شبکه اتوبوس، رضایت استفاده کنندگان، الگوریتم کلونی مورچگان، الگوریتم کوتاه ترین مسیر