علی اکبر عنابستانی - استاد گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
محسن کلانتری - دانشیار گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
نسیم نیکنامی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

شهرهای هوشمند، به­عنوان حوزه های شهری به­هم پیوسته، توسعه یافته و ساخته می شوند و در آن عناصر تعبیه شده می توانند، بین خود و با کاربران ساکن در آن ها تعامل داشته باشند. در ساخت شهرهای هوشمند، اینترنت­اشیا پتانسیل جمع­آوری اطلاعات در مورد محیط شهری، ارائه خدمات جدید به شهروندان، تسهیل زندگی روزمره آن ها و افزایش قابلیت زندگی در شهر را دارد. در پژوهش حاضر، تلاش شده با مشارکت مدیران، مسئولان و خبرگان دانشگاهی، پیشران های کلیدی تاثیرگذار بر شهرهوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا، شناسایی و در نهایت سناریوهای موثر بر شکل­گیری شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا تدوین شود. پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری داده ها و اطلاعات، کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی (مصاحبه) است. بابررسی منابع علمی ۲۶ عامل موثر بر شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا، شناسایی شد که در ۶ بعد دسته­بندی شدند و در مجموع با ۲۵ نفر، شامل مدیران سازمان های مرتبط و متخصصان دانشگاهی، مصاحبه انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها براساس تکنیک آینده­پژوهی بوده­است. از جمله: تحلیل ساختار، تحلیل اثرات متقابل براساس نرم افزارهای میک مک و سناریو ویزارد. نتایج نشان داد تعداد ۸ سناریو ممکن، پیش روی استقرار شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا وجود دارد که تعداد ۱ سناریو در حالت سازگاری قوی و پایدار (ناسازگاری صفر) و ۷ سناریو در حالت سازگاری ضعیف قرار دارند. سناریو اول که یک سناریو با جهت مثبت است، دارای امتیاز اثر متقابل ۱۲۳ و ارزش سازگاری ۲ است، در حالی که سناریو دوم که گویای شرایط نامطلوب برای آینده شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا در کلانشهر مشهد است، دارای مجموع امتیاز اثر متقابل ۲۰- و ارزش سازگاری ۱- می باشد. سناریو سوم نیز دارای ارزش سازگاری ۱- بوده و با امتبار مجموع اثر متقابل ۲۷ می­تواند از سناریوهای محتمل برای آینده شهر هوشمند مبتنی بر اینترنت­اشیا در کلانشهر مشهد باشد.

شهر هوشمند, اینترنت اشیا, سناریونویسی, کلانشهر مشهد