نبی اله منصوری - دانشیار دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تح
فواد بیرامی پور - کارشناس ارشد عمران- مدیریت ساخت دانشگاه آزاد اسلامی/ استانداری کرمان
علی عبدالهی - کارشناس ارشد عمران- راه و ترابری دانشگاه شهید چمران اهواز

یکی از روش های ممکن جهت پاسخگویی به نیازهای حمل و نقل، استفاده از خطوط ویژه وسائل نقلیه با اشتغال بالا (H.O.V Lane) است. خطوط ویژه وسائل نقلیه با اشتغال بالا به گونه ای طراحی شده اند که در مسیرهای خود عاری از وسایل نقلیه تک سرنشین هستند و بر اساس عوامل مرتبط با ظرفیت موجود و یا نیازهای تردد در جامعه، بسته به مواقع مختلف روز، تسهیلاتی جهت ارائه ی خدمات به وسایل نقلیه مجاز فراهم می سازند. این خطوط مختص وسایلی با تعداد سرنشین بالا هستند. این تسهیلات به منظور افزایش ظرفیت جابه جایی افراد در زیر ساخت های موجود طراحی شده اند . از جمله عملکرد ترافیکی این خطوط در بزرگراه ها که می توان بر کاهش زمان سفر، تعداد توقف های کمتروکاهش حجم ترافیک اشاره کرد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر قابل توجه سیستم خطوط HOV بر بحث کاهش آلاینده های ناشی از ایجادخط HOV در بزرگراه ها می باشد. بزرگراه شهید همت تهران به عنوان مطالعه موردی مورد تحلیل قرارگرفته،که با در نظر گرفتن احداث خط HOV در بزرگراه شهید همت تهران، تاثیر قابل توجه آن بر کاهش آلاینده های ناشی از ایجادخط HOV در بزرگراه شهید همت تهران میپردازیم و 5 نوع آلاینده معیار را که در آلودگی هوا ناشی از بخش حمل و نقل نقش اصلی را دارند، مورد بررسی قرار می دهیم . نتایج حاصله حکایت از تاثیر مثبت خطوط HOV بر محیط زیست ، که به صورت قابل ملاحظه ای صورت می پذیرد را دارد.

وسائل نقلیه با ظرفیت بالا ، انتشار آلاینده ، فاکتورهای انتشار