علی عبدی - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهر
حسن جوانشیر - استادیار دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران،
انوشیروان فرجی عبدالملکی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهرا

با رشد روزافزون تقاضای سفر استفاده از تسهیلات حمل و نقل عمومی سریع و انبوه اجتناب ناپذیر می نماید که مترو بدلیل امتیازات عملکردیاش نسبت به سایر سیستمهای حمل و نقل از اهمیت بالایی برخوردار است. برای ایجاد شبکه مناسب مترو، مسیریابی و مکان یابی مناسب خطوط و ایستگاه ها امری ضروری می باشد. از متداولترین روشها در مسیریابی خطوط، استفاده از نظریات کارشناسان، قضاوت مهندسی و مطالعات میدانی در راستای کریدورهای منتخب مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک، میباشد. روش دیگر مسیریابی استفاده از مدلهای ریاضی بوده که در این روش سلایق و نظرات شخصی راه نداشته و تمامی فرآیند مسیریابی، توسط دادهها و روش هایریاضی انجام میگیرد. در این تحقیق سعی شده تا از امتیازات هر دو روش استفاده شود. در این راستا تابع هدف مدل بکار رفته توسط تصمیمگیریهای چند معیاره و الگوریتم حل و محدودیتها با توجه به مدل ریاضی اجرا میشوند. تابع هدف در این مدل معادلهای خطی با ده پارامتر بوده و ضریب پارامترها بوسیله مصاحبه با کارشناسان و قضاوتهای مهندسی تعریف میگردند. محدودیتهای مدل، شامل فاصله بهینه دو ایستگاه متوالی و زاویه بین دو تانژانت خطوط متوالی میباشد. الگوریتم حل مدل، ابتکاری بوده و به صورت جزء به جزء به بررسی جوابهای بهینه پرداخته و مسیر بهینه را تعیین مینماید. در انتها، مسیر پیشنهادی این تحقیق و خط 3 مترو تهران مقایسه می شود که علیرغم یکسان بودن تعداد ایستگاه ها و نزدیک بودن طول مسیرها به یکدیگر ، میزان پوشش متغیر ها توسط مسیر پیشنهادی تحقیق، بیشتر شده و مدل مورد بحث، علاوه بر استفاده از نظریات کارشناسان مقادیر متغیرها را بهبود بخشیده است.

مسیریابی خطوط مترو، الگوریتم حل ابتکاری، تصمیم گیری های چندمعیاره