عبدالرضا ابراهیمی - کارشناس ارشد راه و ترابری، شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک تهران
مریم عسگری پور - کارشناس برنامه ریزی حمل و نقل، شرکت مطالعات جامع حمل و نقل و ترافیک ت

در معابر شهری ظرفیت تقاطعها تعیین کننده ظرفیت معابر میباشند، لذا به منظور کاهش تراکم ترافیک، برخی تقاطعها طبق ضوابط و معیارهایی باید به تقاطع غیرهمسطح تبدیل شوند. از آنجا که احداث چنین سازههایی از جمله پروژههای زمانبر و پرهزینه میباشند لازم است که قبل از اجرای هر طرحی، تاثیر حاصل از اجرای آن در سیستم شبکه معابر مورد مطالعه قرار گیرد تا متولیان، با توجه به محدودیت بودجه، نسبت به اولویت بندی احداث هر تقاطع بتوانند تصمیمات لازم را اتخاد نمایند. نوع و شکل تقاطع غیرهمسطح و موقعیت آن در شبکه معابر یکی از عوامل اصلی در تعیین اولویت ساخت تقاطع است. پروسه انتخاب نوع و شکل تقاطع، روند بسیار پیچیدهای دارد و پارامترها و شرایط گوناگونی از قبیل میزان تحصیل حریم، قیمت زمین مورد نظر، ظرفیت نوع خاص تقاطع غیرهمسطح (با توجه به حجم ترافیک تقاطع)، هزینه ساخت، مسایل مربوط به ایمنی، کنترل دسترسی ها، میزان بهبود شاخصهای ترافیکی و زیست محیطی و ... در انتخاب نوع بهینه تقاطع غیرهمسطح دخیل میباشند. در این مقاله معیارهای اقتصادی، ترافیکی و زیست محیطی برای اولویت بندی تقاطع های غیرهمسطح تعیین شده سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، وزن و اهمیت این معیارها تعیین شده و در نهایت اولویت بندی احداث تقاطعهای نیازمند غیرهمسطح سازی در سطح شهر تهران ارایه شده است.

اولویت بندی، تقاطع غیرهمسطح، معیار ترافیکی، معیار زیست محیطی، معیار اقتصادی، تحلیل سلسله مراتبی (AHP)