سنجش و ارزیابی میزان پایداری شیوه های حمل و نقل شهری با استفاده از مدل جاپای بوم شناختی ( نمونه موردی : شهر ارومیه)

تفکر توسعه پایدار باعث گسترش و پیشرفت عظیمی درتحقیق و منجر به ابداع شاخصهای موثر در زمینه ارزیابی این مفهوم برای برنامه ریزان و دانشمندان محیط زیست شد. یکی از این شاخص ها که توجه بیشتری را در سطوح آکادمیک و سیاسی به خود جلب کرده است، ارزیابی جاپای بوم شناختی(EFA) است. رشد روز افزون جمعیت شهر ارومیه و در پی آن ازدیاد تعداد وسایل نقلیه درون شهری، مشکل حمل و نقل و ترافیک را به یکی از اصلیترین مشکلات این شهر تبدیل کرده است. در سال های اخیر در قالب طرحهای شهری و همچنین طرح جامع ترافیک تدابیری به منظور کاهش این مشکل با تکیه بر استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی صورت گرفته است اما نتوانسته موفقیت چندانی کسب کند. بنابراین در این پژوهش سعی شده است تا با روشی توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی، با استفاده از مدل جاپای بوم شناختی میزان پایداری هر کدام از شیوه های حمل و نقل شهری در شهر ارومیه مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان میدهد که بیشترین میزان جاپای بوم شناختی مربوط به مینی بوس( 0,00055 هکتار) در شهر ارومیه و کمترین مقدار نیز مربوط به موتورسیکلت ( 0,000016 هکتار) در این شهر میباشد. خودروی شخصی( 0,00034 هکتار) و تاکسی ( 0,00011 هکتار) نیز بعد از مینی بوس به ترتیب بیشترین میزان جاپا را در سیتم حمل و نقل شهر ارومیه دارا میباشند. مقایسه میزان جاپای وسایل حمل و نقل شهری با مقادیر استاندارد نیز حاکی از آن است که به جز اتوبوس، سایر شیوه های حمل و نقلی شهر ارومیه از میزان جاپای بیشتری نسبت به استانداردهای جهانی برخوردارند.

Keywords:

جاپای بوم شناختی , شیوه های حمل و نقل شهری , پایداری شهری , شهر ارومیه