محمد حسین رمضانی قوام آبادی - دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

حضور در جلسه ­­دادرسی حق متهم است. اسناد بین­المللی زیادی چنین حقی را در فرآیند دادرسی مورد شناسایی قرار داده­اند. اکثر محاکم ­کیفری­ بین­المللی، محاکمه ­حضوری را اصل و محاکمه غیابی را استثناء تلقی­کرده­اند. چنین رویکردی متاثر از ماهیت دادرسی ­اتهامی حاکم بر محاکم­ کیفری بین­المللی است. دیوان­ کیفری بین­المللی با تدوین قواعد ­آیین ­­دادرسی و ادله جدید امکان تقاضای عدم حضور در برخی از جلسات دادرسی را برای بعضی از متهمینی که مکلف به انجام مشاغل عمومی فوق­العاده در عالی­ترین سطح ملی هستند فراهم می­کند. شناسایی چنین امکانی برای این افراد به صورت مجزا در کنار سایر متهمین؛ ابهامات و پرسش­هایی را بر می­انگیزد که گویی اصل برابری متهمین در مقابل دیوان کیفری بین­المللی را بر هم زده است. این تحقیق در پی تجزیه و تحلیل رویه دیوان ­کیفری بین­المللی در خصوص اصل حضوری بودن محاکمه و استثنائات وارد بر آن در پرتو اساسنامه و قواعد آیین ­دادرسی و ادله جدید دیوان است.

متهم, محاکمه غیابی, اخلال در دادرسی, دادرسی منصفانه, دیوان کیفری بین المللی