احمد حاجی ده آبادی - دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران
امیر باقرزادگان - کارشناس ارشد حقوق جزا و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور ایران
محمد میرزایی - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه شیراز

تعدد جرم از جمله عوامل عام مشدده­ی مجازات است که خود به دو قسم مادی (ارتکاب چند رفتار مجرمانه مستقل) و معنوی (ارتکاب یک رفتار دارای عناوین مجرمانه متعدد) تقسیم می­شود. در کنار این دو، موضوع تعدد نتیجه (ارتکاب یک رفتار دارای یک یا چند عنوان مجرمانه ولی با نتایج متعدد) مطرح  می­شود. گرچه می­توان از تعدد نتیجه به عنوان عامل مستقلی برای تشدید مجازات در کنار تعدد مادی و معنوی، نام برد، اما بسیاری اعتقاد به استقلال این نهاد ندارند و آن را زیر مجموعه تعدد معنوی می­دانند. پس از سال­ها خلا قانونی، قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ضمن یادکرد این نهاد، آن را زیرمجموعه تعدد مادی دانسته است. بدیهی است با توجه به این که مقدار تشدید در تعدد مادی بیش از تعدد معنوی است، تبیین مبانی این رویکرد قانونگذار به همراه تحلیل و توصیف اصل این نهاد، اهمیت به سزایی دارد؛ امری که این مقاله متکفل آن است.

Plurality of crime, Constructive plurality, Material plurality, Plurality of result, Ta’ziri crimes