تغییرات برخی ویژگی های فیزیولوژیک لوبیا با کاربرد بیوچار و اسید سالیسیلیک تحت شرایط تنش شوری خاک

گیاه لوبیا در بسیاری از کشورها از نظر رژیم غذایی در جایگاه ویژه ایی قرار دارد چرا که آن حاوی پروتئین و فیبر بالا بوده و منبع غنی از مواد معدنی ضروری بدن است. پژوهشی گلخانه ای با هدف بررسی اثرات بیوچار و اسید سالیسیلیک بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه لوبیا تحت شوری خاک به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال های ۱۴۰۱-۱۴۰۰ و ۱۴۰۲-۱۴۰۱ در دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتورها شامل بیوچار در چهار سطح (شاهد، بیوچار ساده و بیوچار تغییر یافته با اسید فسفریک و اسید سولفوریک)، محلول پاشی اسید سالیسیلیک در سه سطح (شاهد، ۰/۵ و ۱ میلی مولار) و شوری در سه سطح ۰، ۴ و ۸ دسی زیمنس بر متر) بودند. نتایج نشان داد که اثرمتقابل سه جانبه فاکتورهای آزمایش تاثیر معنی دار بر تمامی صفات مورد بررسی داشتند. بالاترین غلظت کلروفیل a و کاروتنوئید از ترکیب تیماری ۱ میلی مولار اسید سالیسیلیک بدون کاربرد بیوچار در شرایط عدم تنش شوری خاک به دست آمد. با این حال کاربرد بیوچار تغییر یافته با اسید فسفریک بدون مصرف اسید سالیسیلیک در شرایط شوری خاک متوسط (۴ دسی زیمنس بر متر) بالاترین میزان آنتوسیانین را در برگ لوبیا موجب شد. کاربرد یک میلی مولار اسید سالیسیلیک تواما با بیوچار ساده در شرایط عدم تنش شوری خاک، بالاترین میزان فتوسنتز جاری را در لوبیا موجب شد. در سطح شوری ۸ دسی زیمنس بر متر خاک با وجود کاربرد اسید سالیسیلیک و بیوچار کمترین میزان فتوسنتز جاری به دست آمد. نتیجه گیری شد که تحت تنش شوری خاک، ویژگی های مختلف فیزیولوژیکی در گیاه لوبیا دچار تغییرات معنی دار می شود، اما کاربرد سالیسیلیک اسید و بیوچار می تواند به کاهش اثرات منفی تنش شوری خاک کمک کند. براساس نتایج کاربرد ۰/۵ میلی مولار سالیسیلیک به مراه بیوچار ساده در تنش شوری متوسط و کاربرد ۱ میلی مولار سالیسیلیک اسید توام با بیوچار تغییر یافته با اسید فسفریک نتیجه بهتری نسبت به سایر تیمارها در اکثر صفات نشان دادند.

Keywords:

Anthocyanin , chlorophyll , photosynthesis , relative leaf water content , آنتوسیانین , کلروفیل , فتوسنتز