هادی کشایی آرانی - Islamic Azad University
محمد میرزاخانی - Islamic Azad University
کریم نوزاد نمین - Islamic Azad University

به منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و آلی بر کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و خصوصیات زراعی یونجه در منطقه کاشان آزمایشی در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ در شهر آران و بیدگل از توابع استان اصفهان، به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه نوع کود آلی (کود گاوی، کود گوسفندی و کود مرغی) به همراه شاهد هر کدام به میزان ۱۰ تن در هکتار) و سه نوع حاصلخیزکننده زیستی (کود نیتروکسین، کود فسفات بارور-۲ و ترکیب نیتروکسین و فسفات بارور-۲) به همراه شاهد بودند. صفاتی مانند تعداد ساقه در مترمربع، تعداد دانه در مترمربع، تعداد روز تا ده درصد گلدهی، وزن هزار دانه، عملکرد علوفه تر، درصد نیتروژن، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین، کارایی فیزیولوژیک و کارایی مصرف فسفر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تیمار کاربرد تلفیقی کود زیستی نیتروکسین + فسفات بارور-۲ با میانگین ۶۸/۴ تن بر هکتار نسبت به سایر سطوح کود زیستی از برتری ۱۵/۶ درصدی برخوردار بود. بنابراین می توان گفت که کاربرد توام نیتروکسین و فسفر بارور-۲ توانسته است شرایط تغذیه ای بهینه تری را در چین برداری های متوالی نسبت به کاربرد منفرد هر یک از آنها ایجاد نماید. در بین سطوح کود آلی نیز مصرف ۱۰ تن بر هکتار کود گاوی با میانگین ۶۷/۱ و عدم مصرف کود آلی با میانگین ۶۲/۳ تن بر هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین میزان عملکرد علوفه تر یونجه را تولید نمودند. همچنین اثر متقابل کودهای زیستی و آلی بر اکثر صفات معنی دار شد و در بین اثرات متقابل، بیشترین میزان کارایی فیزیولوژیک نیتروژن با میانگین ۳/۴۰ کیلوگرم دانه تولید شده بر کیلوگرم نیتروژن مصرف شده مربوط به تیمار عدم تلقیح با کود زیستی + مصرف ۱۰ تن بر هکتار کود گاوی بود.

Barvar-۲, Forage yield, Nitroxin, Organic manure, Phosphorus, Protein percent, بارور-۲, درصد پروتئین, عملکرد علوفه, فسفر, نیتروکسین